روزانه چند میلیون تُن سم وارد هوا می‌شود

عبدالله باباخانی گفت: این روز‌ها آلودگی هوا کشور را به تعطیلی کشانده است. ۲ عامل در آلودگی هوا نقش دارد. یکی از این عوامل نوع بنزین‌هایی است که استفاده می‌کنیم. این بنزین‌ها به دلیل اکتان پایینی که دارد، حداقل ۳۰ درصد از آلودگی را ایجاد می‌کند. علت این که بنزین اکتان پایین تولید می‌کنیم این است که تولید بنزین اکتان بالای ما، کفایت مصرف کشور را نمی‌کند. به همین دلیل، طی یک مکانیسم، اکتان بنزین کم می‌شود و در عوض، حجم تولید بنزین در کشور بالا می‌رود تا به اندازه نیاز‌های شهری برسد. اما علت دوم را که بالاترین اثر را در آلودگی هوا دارد را باید در بخش دیگری جست‌و‌جو کرد. تابستان‌ها نزدیک به روزانه ۳۲۰ میلیون متر مکعب گاز به نیروگاه‌ها داده می‌شود و حدود ۶۰ میلیون متر نیز مازوت و گازوئیل می‌دهیم تا این ترکیب، بتواند برق تابستان را تامین کند. بخشی از علت آلودگی هوا در فصل تابستان نیز استفاده از همین ترکیب است. در فصل تابستان سهم الودگی ماشین‌ها بیشتر از آلودگی نیروگاهی است.

وی افزود:، اما در زمستان، علاوه بر این که سهم آلودگی هوا از طریق بنزین را داریم، سهم آلودگی نیروگاهی اضافه می‌شود چرا که کسری گاز داریم. درواقع در فصل سرد، گازی که به نیروگاه‌ها می‌دادیم، به جای ۳۲۰ میلیون متر مکعبی که به نیروگاه‌ها می‌دادیم به ۱۰۰ تا ۱۲۰ میلیون متر مکعب می‌رسد، یعنی حدود ۲۰۰ میلیون متر مکعب روزانه، کمتر به نیروگاه‌ها گاز می‌رسد. در نتیجه برای این که بتوان برق را نگه داشت، چاره‌ای به جز استفاده بیشتر از گازوئیل و مازوت وجود ندارد. درواقع جایگزین کسری گاز، روزانه نزدیک به ۲۰۰ میلیون لیتر،  گازوئیل و مازوت است.

این کارشناس ارشد حوزه انرژی در ادامه گفت: مشکل از جایی شروع می‌شود که مازوت و گازوئیل ما استاندارد نیست. به غیر از یکی دو پالایشگاه کشور، مازوت سایر پالایشگاه‌ها تا ۳.۵ درصد سولفور دارد. این عدد، ۷ برابر استاندارد جهانی است. حتی کشتی‌های دریا هم مجاز نیستند از مازوت بیشتر از نیم درصد استفاده کنند. این میزان مازوت که در کشور ما مورد استفاده قرار می‌گیرد، بسیار سمی و خطرناک است؛ بنابراین روزانه چند میلیون تُن سم در هوای کشورمان وجود دارد. فراورده‌هایی که به جای گاز در بخش تولید برق استفاده می‌کنیم نیز گازوئیل است و این هم خطرناک است. درواقع این فراروده‌ها نیز فاقد استاندارد است. استاندارد دنیا برای گازوئیل بین ۵ تا ۱۰ PPM (میزان ناخالصی) است. اما در کشور ما از ۵۰ تا ۲۵۰ PPM در گازوئیلمان سولفور داریم. حتی در برخی شهر‌ها در گزارشات سال گذشته تا ۳۰۰ PPM وجود داشته است. یعنی حداقل ۱۰ برابر و حداکثر ۵۰ برابر استاندارد جهان از گازوئیل دارای سولفور استفاده می‌کنیم.

وی افزود: این وضعیت بسیار خطرناک است و می‌تواند باعث صدمات سنگین به وضعیت هوای کشور شود. میبینیم که هفته‌ها است درگیر آلودگی هوا شده‌ایم و تا پایان زمستان نیز این وضعیت ادامه خواهد داشت مگر این که در مقاطعی بارش سنگین باران را داشته باشیم. در حال حاضر متاسفانه کار زیادی نمی‌توان کرد. یعنی یا باید برق را قطع کنیم یا آلودگی هوا را تحمل کنیم. درواقع ما از کسری گاز به کسری برق رسیده‌ایم و برای جبران کسری برق هم به مازوت سوزی و گازوئیل غیراستاندارد روی آورده‌ایم. برای حفظ برق، به کسری هوا خورده‌ایم. کسری هوا هم تا سال‌های آینده خسارات سنگینی به بخش بهداشت کشور وارد می‌کند و زنجیره‌های مشکلات انرژی ادامه خواهد داشت و خساراتی دنباله دار برای نسل بعدی خواهد داشت. همه این‌ها باعث می‌شود که برنامه توسعه کشور با تاخیر و مشکل مواجه شود. تنها راه حل معضلات امروز، تغییر ساختار مدیریت انرژی و بازطراحی زیرساخت‌های انرژی کشور است. در سایه همه این اشتباهات میلیارد‌ها دلار خسارت به کشور وارد می‌شود.