عصر ایران نوشت: برجام اتفاق خوب بود چرا که راه حل منطقی و عقلانی برای مسئله هسته ای ایران بود. تحریم های مرتبط با فعالیت های هسته ای ایران را برداشت و اجازه نفس کشیدن در فضای بدون تحریم داد.
عصرایران نوشت: برجام یک اتفاق خوب بود. توافقی که از دل مذاکره، صلح و سازش، دیپلماسی، درک و رفع نگرانی متقابل، بده بستان و تعامل با جهان به دست آمد. همه چیزهایی که دلواپسان با آن مخالف هستند.
برجام اتفاق خوب بود چرا که راه حل منطقی و عقلانی برای مسئله هستهای ایران بود. تحریمهای مرتبط با فعالیتهای هستهای ایران را برداشت و اجازه نفس کشیدن در فضای بدون تحریم داد.
برجام اتفاق خوبی بود چرا که در مرحله نخست اجرا و قبل از خروج ترامپ یعنی قبل از اینکه اثرگذاری حداکثری آن از میان برود وضعیت اقتصادی ایران را بهبود بخشید. هم نرخ تورم ایران را تک رقمی کرد هم به قیمت دلار ثبات بخشید هم رشد اقتصادی را تقویت کرد. بعد از سال ها، مردم طعم شرایط اقتصاد خوب را چشیدند. زمانی که هم واردات خودرو به راحتی انجام میشد هم خودروسازان بزرگ اروپا و ژاپن به ایران بازگشتند و به تولید مشترک خودرو پرداختند. هم غولهای نفتی جهان در کشور فعال شدند هم دست دولت برای بازسازی زیرساختها باز شد.
برجام اتفاق خوبی بود، چون وقتی کار میکرد (از زمان اجرا تا قبل از خروج ترامپ) شرایط ایران را عادی کرد. اتفاق خوبی بود، چون سیاست خارجی ایران را از مرحله پرتنش خارج و آرام ساخت.
برجام تمام شد و بازگشتیم به ۱۰ سال قبل بدون اینکه سن ما، عمر ما و فرصتهای ما بتوانند بازگردند.
برگشتیم به عقب. نقطه سر خط. با همان تحریمهای قبلی با همان رابطه پرتنش با اروپا و امریکا.
اگر ترامپ از برجام خارج نمیشد (سال ۱۳۹۷ / ۲۰۱۸ - ۳ سال بعد از امضای برجام) اگر دولت روحانی، احتمال پیروزی ترامپ در دوره اول را پیش بینی میکرد اگر تهدیدات او برای خروج از برجام جدی گرفته میشد اگر پدیده ترامپ، تدبیر میشد اگر با ترامپ مذاکره و گفتگوی دوباره درباره برجام جدید رخ میداد اگر واقعیت دولت امریکا و ترامپ به خوبی شناخته میشد اگر قدرت مخالفان برجام و دلواپسان جدی گرفته میشد...
اگر دولت روحانی کشورهای منطقه را همراه میکرد اگر تهران، امریکا را در مزایای برجام شریک میکرد اگر با تماس و رایزنی و میانجیگری، مانع از خروج ترامپ از برجام میشدند و هزار اگر دیگر، شیرینی برجام تنها به سه سال نخست محدود نمیماند بلکه مردم و کشور و دولت و مسوولان، ۱۰ سال برجام شیرین را تجربه میکردند و امروز هم با عادی سازی کامل برنامه هستهای ایران روبه رو بودیم نه اینکه به تحریمهای ۱۰ سال قبل بازگردیم.
برجام تمام شد و به تاریخ پیوست. حالا ایران به دوره قبل از برجام بازگشته است. ۶ قطعنامه شورای امنیت و تحریمهای سازمان ملل دوباره بعد از ۱۰ سال، فعال شدهاند.
حالا باید از اصولگرایان و مخالفان برجام سوال کرد ایده و راه حل شما برای پرونده هستهای ایران چیست؟ آیا این تحریمها را دوباره کاغذ پاره مینامند یا صرفا فکر میکنند با شعار و سخنرانی و تند حرف زدن علیه این و آن با شعار دادن و طرح ایدههای پوچ و مبهم، تحریمهای امریکا و اروپا و سازمان ملل متحد علیه ایران برداشته میشود؟ آیا برنامه هستهای ایران از دستور کار شورای امنیت خارج میشود؟ آیا مسئله حل میشود؟
۱۰ سال مخالفان علیه برجام و بنیانگذاران برجام (ظریف و روحانی) سخن گفتند. حالا که برجام به پایان رسید بهتر است بگویند ایده و طرح آنها برای حل مسئله هستهای ایران چیست؟ مسئلهای که تحریم هایش همه بخشهای زندگی و کسب و کار ایرانیها را فراگرفته و مختل کرده است. البته مخالفان برجام هیچ ایده و راه حلی ندارند و نخواهند داشت چرا که به کار سلبی عادت کردهاند و نه ایجابی. آنها متخصص به شکست کشاندن طرحهای دیگران هستند تا جایی که به هم جناحی خود هم رحم نکردند و مانع از احیای برجام در دولت رئیسی شدند. قدرت نمایی این جماعت در به شکست کشاندن دیگران است.
هنوز حرف ظریف در آخرین روزهای دولت دوم روحانی خطاب به خبرنگاران، شاهد زنده این روزهای ماست. وقتی گفت دست افرادی را میبوسد اگر بتوانند ۲ صفحه توافق مکتوب بنویسند. بعد از گذشت ۴ سال او همچنان در این شرط بندی پیروز میدان است. با وجود گذشت ۳ سال دولت اصولگرای رئیسی و یک سال دولت پزشکیان، اما هیچ کدام نتوانستهاند به توافق مکتوب علنی درباره هستهای برسند.
با وجود همه انتقادات و مخالفتها و تهدید به آتش زدن برجام از سوی اصولگرایان و دلواپسان، اما وقتی آنان در سال ۱۴۰۰ دولت را به دست گرفتند نه از برجام خارج شدند و نه برای کسب توافق جایگزین تلاش کردند بلکه بر احیای برجام متمرکز شدند با این حال برای دوری از تضاد داخلی تصمیم گرفتند از قاعده "اسمش را نیار" استفاده کنند.
به جای برجام گفتند "توافق ۲۰۱۵ " و به مذاکرات احیای برجام هم گفتند "مذاکرات رفع تحریم". با این حال تلاشهای دولت رئیسی و وزیر خارجه اش امیرعبداللهیان و رئیس تیم مذاکره کننده (باقری) به نتیجه نرسید و ناکام ماندند و موفق نشدند گرچه حادثه سقوط بالگرد رئیسی در کوههای آذربایجان، دولت او را نیمه کاره گذاشت، اما قبل از این هم مذاکرات هستهای میان ایران با اروپا و امریکا به بن بست رسیده بود و بی نتیجه رها شده بود.
برجام، اتاقی برای ارتباط مستقیم ایران و امریکا ساخت. دو کشور با وجود قطع روابط دیپلماتیک و دشنمی و ستیز، اما زیر سایه برجام توانستند در اتفاق نادر یا بی سابقه، ارتباط مستقیم داشته باشند و از دل این ارتباط، منافع مشترک و دشمنان مشترک خود را بیابند و بر تقویت اولی و مقابله با دومی متمرکز شوند. اتاق برجام، تماس مستقیم و بی واسطه وزیران خارجه ایران و امریکا را ممکن است. دو طرف از این ارتباط، بهره بردند.
با خروج ترامپ از برجام، نه تنها این توافق از حیز انتفاع حداکثری خارج شد بلکه امریکاییها اتاق ارتباط مستقیم با ایران را ترک و نابود کردند و این تماس قطع شد. این به ضرر دو کشور و به سود نیروهای تندرو در دو طرف، منطقه و جهان بود.
برجام تمام شد، اما همچنان راه حل، برجامی است.