ترامپ مرد مذاکره نیست

محسن پاک‌آیین در رابطه با ابراز تمایل رییس‌جمهور آمریکا و پاسخ وزیر امور خارجه کشورمان به این اظهارات گفت: معمولاً آقای ترامپ آرزو‌های خود را به صورت بلند مطرح می‌کند. تجربه نشان داده است که ایشان در سخنانی که بیان می‌کند، صادق نیست و غیرقابل اعتماد است. به شدت در پی آن است که بتواند چهره خود را که در جریان نسل‌کشی رژیم صهیونیستی در غزه به شدت تخریب شده، ترمیم کند.

این کارشناس حوزه سیاسیت خارجی گفت: ترامپ حامی اصلی رژیم صهیونیستی در تجاوز به غزه و نسل‌کشی بوده و به عنوان یک فرد جنگ‌افروز معرفی شده است. او سعی کرده با برخی از اقدامات مانند طرح صلح غزه یا طرح صلح در قفقاز، چهره خود را ترمیم کند. این موضوع برای ما شناخته شده است.

وی در رابطه با اظهارات ترامپ در خصوص ایران عنوان کرد: ترامپ در رابطه با ایران، سخن کلی مطرح می‌کند که در اسرائیل نیز هنگام سخنرانی، احساسات و مکنونات قلبی و واقعی خود را گفت. او می‌گوید که ما با ایران مذاکره می‌کنیم و آماده توافق هستیم که اگر ایران پذیرفت، با او توافق خواهیم کرد. البته شرطی دارد؛ اول بحث شناسایی رژیم صهیونیستی و دوم بحث عدم حمایت از محور مقاومت یا تعطیل کردن برنامه‌های هسته‌ای.

این کارشناس سیاست خارجی افزود: این موضوع کاملاً مشخص است، زیرا قبل از اینکه با ایران وارد مذاکره شود، در حال تعیین نتیجه است و این برای ما قابل پذیرش نیست. همچنین، عدم پذیرش رژیم صهیونیستی که یکی از مواضع اصولی ایران و برآمده از اعتقادات و مبانی مندرج در قانون اساسی است و حمایت از محور مقاومت هم از برنامه‌های اصلی سیاست خارجی ماست. در رابطه با حق غنی‌سازی اورانیوم، ما هرگز این را نمی‌پذیریم و برنامه‌های خود را متوقف نخواهیم کرد.

این دیپلمات با تجربه ایرانی با اشاره به این نکته که ترامپ معمولا سر و صدا می‌کند، اظهار کرد: تنها جنگی که ترامپ هنوز موفق به حل آن نشده است، ایران است. حالا برای ایران هم آماده مذاکره است و معمولاً در همین جا متوقف می‌شود. نکته دیگری که مطرح می‌کند، ورود به جزئیات است، مانند بحث صحبت در مورد اسرائیل. کاملاً مشخص است که ایشان نتایجی را از مذاکره با ایران می‌خواهد که ایران آنها را نمی‌پذیرد.

وی یادآور شد: بحث نشست شرم الشیخ نیز کاملاً یک بحث تبلیغاتی برای ترامپ بود که با جمع‌آوری تعدادی از سران کشور‌ها و سپس نمایشی که ایجاد کرد، خود را به عنوان یک ارباب یا ابرقدرت معرفی کند و کمبود‌های شخصی خود را ارضا کند. هیچ دستاوردی در این نشست وجود نداشت و مراحل طرح صلح که پذیرفته شده بود و اجرای آن هم به نوع برخورد رژیم صهیونیستی و اجرای تعهدات بستگی دارد.

پاک‌آیین با طرح این موضوع که گاهی اوقات وقتی درباره دیپلماسی صحبت می‌کنیم، فکر می‌کنید دیپلماسی فقط در ارتباط با آمریکا یا کشور‌های اروپایی است، بیان کرد: آمریکا کاملاً دیپلماسی را به بن‌بست رسانده و متوقف کرده است؛ لذا وزارت امور خارجه ما چه برنامه‌ای می‌تواند با آمریکا داشته باشد؟ دستگاه دیپلماسی انعطاف نشان داد و در پنج دور مذاکره با آمریکا در عمان شرکت کرد که نتیجه‌ای نداشت البته نتیجه‌ای که شما شاهد بودید، چه اتفاقی افتاد.

وی ادامه داد: کشور اروپایی نیز که با فعال‌سازی مکانیزم ماشه یا اراده‌ای که فعلاً برای آن دارند، عملاً باب دیپلماسی با ایران را متوقف کرده‌اند. ایران تا آخرین لحظه مذاکره کرد و حاضر شد اگر واقعاً آنها نگران اتمی شدن برنامه‌های ایران هستند، این موضوع را حل کند و تضمین‌های لازم را ارائه دهد. حتی با آژانس نیز وارد مذاکره شدیم، علی‌رغم اینکه مجلس شورای اسلامی مصوبه‌ای در ممنوعیت این موضوع تصویب کرده بود.

این تحلیل‌گر مسائل بین‌الملل با بیان اینکه انرژی بسیار زیادی را برای آمریکا و اروپا صرف کرده‌ایم، تصریح کرد: به نظر من، از این به بعد برنامه اصلی دستگاه سیاست خارجی باید متمرکز بر سایر کشور‌ها باشد که هم‌راستا با ما هستند و دیدگاه مشترکی دارند. در دوره تحریم‌ها، این کشور‌ها با ما همکاری کردند و آمادگی دارند که به قطعنامه‌هایی که احتمالاً دوباره به شورای امنیت برمی‌گردد، اعتنایی نداشته باشند و با ما همکاری کنند. کشور‌های اسلامی و همسایه و قدرت‌هایی مانند چین و روسیه باید مورد تمرکز قرار گیرند تا کار جدی با این کشور‌ها انجام شود.

وی اضافه کرد: در وهله دوم، باید با نهاد‌های منطقه‌ای و بین‌المللی که می‌توانند منافع ما را تأمین کنند، همکاری نماییم. اگرچه در این رابطه اقداماتی انجام شده است، اما به نظر من باید بخشی از انرژی خود را که برای مذاکره با آمریکا و سه کشور اروپایی هزینه کرده بودیم، از این پس برای این کشور‌ها صرف کنیم.

سفیر سابق ایران در جمهور آذربایجان در پاسخ به این سوال که به نظر شما آقای ترامپ می‌خواهد رئیس‌جمهور جنگ باشد یا رئیس‌جمهور صلح، گفت: به اعتقاد من، ماهیت برنامه‌های ترامپ جنگ‌طلبی است. او ابتدا تهدید می‌کند، سپس اعلام می‌دارد که گزینه جنگ روی میز است و در نهایت می‌گوید اگر جنگ نمی‌خواهید، بیایید مذاکره کنیم و از قبل مشخص می‌کند که مذاکره به چه نتیجه‌ای خواهد رسید؛ لذا اعتقاد من این است که ترامپ مرد مذاکره نیست. حتی اگر رویکرد جنگ‌طلبانه خود را تعدیل کند، باز هم مرد صلح و دیپلماسی نیست.

وی خاطرنشان کرد: ترامپ به دنبال این است که برخی از کمبود‌های شخصیتی خود و به‌ویژه مسئله خودشیفتگی‌اش را جبران کند. بسیاری از کارشناسانی که او را می‌شناسند، این موضوع را تأیید کرده‌اند. او خود را بزرگ‌تر و هژمون جهان، می‌داند و می‌خواهد این را مطرح کند. امروزه خودکفایی مسئله مهم کشور‌های جهان است و بر ملی‌گرایی به شدت پایبند هستند و کشور‌ها به استقلال خود اهمیت می‌دهند. حتی کشور‌های کوچک آمریکای لاتین در برابر آمریکا ایستادگی می‌کنند، به نظر من، رویه ترامپ تغییر نخواهند کرد و کماکان این رویکرد ترامپ ادامه خواهد یافت.