منصوری: سند گفتمان نوین اصلاحات در حال آماده‌سازی است / جبهه اصلاحات در تلاش است قدرت بی‌قدرتان باشد

آذر منصوری در گفت‌و‌گو با خبرنگار ما، با اشاره به سال‌روز انتخابات دوم خرداد ۱۳۷۶ و مسیری که اصلاحات و اصلاح‌طلبان در این سه دهه طی کرده‌اند، عنوان کرد: مهم‌ترین ماموریت جبهه اصلاحات در تمامی دوره‌هایی که با عناوین و قالب‌های مختلف فعالیت داشته، اجماع بین اصلاح‌طلبان ایران اعم از احزاب و شخصیت‌های اثرگذار بوده است.

تجدیدنظر در سیاست‌ورزی به روش مرسوم دوم خردادی

وی با بیان این که «نقطه‌ای که امروز در آن قرار داریم از یک سو حاصل تجربه‌های گذشته و از سوی دیگر نتیجه واقع‌بینی نسبت به مسئولیت تاریخی و ملی اصلاح‌طلبان است» تصریح کرد: به نظرم نقطه عطف سیاست‌ورزی این نهاد اجماع‌ساز زمانی بود که اصلاح‌طلبان به این واقعیت پی بردند که سیاست‌ورزی به روش مرسوم دوم خردادی، به قول آقای خاتمی با صخره ستبر بن بست مواجه شده است و باید در این روش تجدید نظر کنند.

تلاش برای بازسازی و نوسازی گفتمان اصلاحات

دبیر کل حزب اتحاد ملت افزود: آن‌چه که امروز جبهه اصلاحات ایران روی آن تاکید دارد، تلاش برای بازسازی و نوسازی گفتمان خود و پرداختن به اصلاحات جامعه‌محور است؛ بنابراین راهبرد‌های این تشکیلات نیز در بزنگاه‌های انتخاباتی، مواضع و سایر کنش‌های این نهاد جمعی متاثر از همین رویکرد جدید است.

منصوری درباره تغیرات اصلاحات در سه دهه اخیر متذکر شد: تغییرات به‌وجود آمده در موقعیت و جایگاه جبهه اصلاحات را باید از مواضع و کنش‌های این تشکیلات مورد ارزیابی قرار داد؛ در واقع توجه این جبهه به مطالبات مردم و در کنار مردم بودن شاید مهم‌ترین تغییراتی است که صورت گرفته است.

نقش اصلاح‌طلبان به‌عنوان نیروی میانه برای ترمیم شکاف حاکمیت و ملت

وی تاکید کرد: در واقع این جبهه در تلاش است قدرت بی‌قدرتان باشد. حفظ این موقعیت و جایگاه، هم به نفع حاکمیت و هم به نفع مردم است. به‌عبارتی، این تشکیلات تلاش می‌کند نقش نیروی میانه را ایفا کند، چرا که فقدان این نیرو یکی از دلایل مهم شکاف بین حاکمیت-ملت است که باید ترمیم شود.

رئیس جبهه اصلاحات ایران در پاسخ به سوالی مبنی بر این که چرا دیگر از نظر گفتمانی و سیاسی، رخدادی مانند دوم خرداد تکرار نشد، بیان کرد: به نظر من مهم‌ترین دلیل این اتفاق آن است که مجموعه حاکمیت، اصلاحات را نه تنها فرصت قلمداد نکرد، بلکه او را تهدیدی دانست که باید از سر راه برداشته شود. وگرنه چه دلیلی داشت که دولت خاتمی اصطلاحا با هر ۹ روز یک بحران مواجه شود؛ چه دلیلی داشت که پس از آن اصلاح‌طلبان شاخص از فیلتر شورای نگهبان رد نشوند.

نظارت استصوابی، مانع اصلی تکرار دوم خرداد

وی ادامه داد: در واقع تمام راه‌ها به نظارت استصوابی ختم می‌شود. مردم مخالف اصلاحات نیستند، اما به دلیل موانعی که گفتم و نیز عدم واقع‌بینی مجموعه جریان اصلاحات نسبت به این موانع، دوم خرداد تکرار نشده است و با این روند هم بعید می‌دانم که به این زودی‌ها تکرار شود.

منصوری درباره ضعف گفتمانی اصلاحات در سال‌های اخیر متذکر شد: این نقد می‌تواند درست باشد، اما باید دید تا چه حد جریان اصلاحات خلأ گفتمانی دارد. من یک مثال برای شما می‌زنم؛ ۱۴۰۴ سال پایانی تحقق سند چشم‌انداز ۲۰ ساله نظام است. سال ۸۴ در زمان دولت آقای خاتمی که به اذعان موافق و مخالف یکی از موفق‌ترین دولت‌ها در تمام حوزه‌ها اعم از رشد اقتصادی تا موقعیت ایران در منطقه و عرصه بین‌المللی بوده، این سند نهایی شده است. بر مبنای این سند قرار بود برنامه‌های پنج ساله توسعه نیز به گونه‌ای تنظیم شود که اهداف این سند تحقق یابد. در انتهای آن سند چشم‌انداز، یعنی سال ۱۴۰۴ که امسال است، قرار بود ایران در تمام حوزه‌ها قدرت اول منطقه باشد، چه شد که اهداف این سند تحقق پیدا نکرد؟

مسیر اصلاحات در دولت احمدی‌نژاد متوقف و کشور در ریل ضدتوسعه قرار گرفت

وی افزود: دلیل روشن است؛ مسیر اصلاحات در دولت‌های احمدی‌نژاد نه‌تنها متوقف شد، بلکه کشور کاملا در مسیر ضد توسعه قرار گرفت. این که ما در انتخابات آن سال باید چگونه عمل می‌کردیم که نکردیم، نقد کاملا واردی است؛ ولی بحث من نگاه و رویکرد غالب در حکمرانی است که اساسا باوری به تداوم اصلاحات در شیوه حکمرانی نداشت.

آماده‌سازی سند گفتمان نوین اصلاحات

این فعال سیاسی اصلاح‌طلب ضمن بیان این مطلب که «این موضوع به خلأ گفتمانی جریان اصلاحان ربطی ندارد و مسئله اصلی امتناعی است که در برابر اصلاحات قوت گرفت» خاطرنشان کرد: البته این نکته نیز درست است که هر گروه، حزب یا جریان سیاسی باید گفتمان خود را متناسب با اقتضائات زمان به‌روزرسانی کند. ما نیز به همین دلیل در جبهه اصلاحات با مبنا قرار دادن بیانیه ۱۵ بندی آقای خاتمی که در بهمن ۱۴۰۱ منتشر شد، در حال آماده‌سازی برای انتشار سند گفتمان نوین اصلاحات هستیم.

بدون وجود جامعه قدرتمند، دولت (حاکمیت) توانایی هم شکل نخواهد گرفت

منصوری درباره ارتباط جبهه اصلاحات با اقشار مخلتف جامعه اظهار کرد: فکر می‌کنم در چند سال اخیر اهتمام اصلاح‌طلبان برای در کنار مردم قرار گرفتن، بیشتر شده است. ما در راهبرد‌های مصوب جبهه در دو انتخابات اخیر (۴۰۲ و ۴۰۳) یک وجه مهم از مبنای تحلیلی که متنهی به این راهبرد شد را خواست مردم قرار دادیم و به همین دلیل در انتخابات ۴۰۲ اعلام کردیم که در اعتراض به نظارت استصوابی و قانون جدید انتخابات که این روند حذفی را شدت بخشید، در کنار مردم می‌مانیم و لیستی برای ارائه نداریم. حتی آقای خاتمی هم در اعتراض به این روند در انتخابات ۴۰۲ رای ندادند و اعلام کردند که کنار مردم می‌مانند.

وی تاکید کرد: بنابراین اگر به این واقعیت باور داریم که بدون وجود جامعه قدرتمند، دولت (حاکمیت) توانایی هم شکل نخواهد گرفت، باید تلاش کنیم نماینده شایسته‌ای برای مطالبات مردم باشیم.