ایران و آمریکا برای حصول توافق اراده دارند/ درمورد مسائل منطقه‌ای ما چالش خاصی نداریم

با توجه به اظهارات اخیر ویتکاف مبنی بر لزوم توقف غنی‌سازی و برچیده‌شدن کامل تأسیسات هسته‌ای ایران، به نظر می‌رسید که دور چهارم مذاکرات سخت‌تر از ادوار قبل باشد. عراقچی نیز امروز در مصاحبه‌ای که پس از پایان مذاکرات انجام شد، اعلام کرد اگرچه این دور از مذاکرات دشوارتر بود، اما بحث‌های مفیدی مطرح شد و دو طرف به درک بهتری از مواضع یکدیگر رسیدند. عراقچی همچنین گفت که ممکن است به جهت اعتمادسازی، مثلا در یک دوره‌ای برای ابعاد و سطح غنی‌سازی محدودیت قائل شویم، اما اصل غنی‌سازی اصلا قابل مذاکره نیست.

کوروش احمدی با اشاره به پایان دور چهارم مذاکرات ایران و آمریکا، اظهار کرد: به نظر می‌رسد از دور سوم، چالش‌ها خود را نشان دادند و دو طرف با مواضع مشخص‌تری وارد مذاکره شدند. کما اینکه از آن به بعد، اظهارات آقای‌ عراقچی در مورد نتیجه مذاکرات توام با احتیاط شدید است و بیان می‌کند که هم در جزئیات و هم در کلیات مذاکره، مشکلاتی وجود دارد. لذا احتمالا در دور سوم، آمریکایی‌ها پیشنهادات خود را به هیات ایرانی داده‌اند که احتمالا چیزی شبیه حرف‌هایی است که آن‌ها از یکشنبه گذشته مطرح می‌کنند؛ ترامپ در مصاحبه با NBC صحبت از لزوم برچیدن برنامه هسته‌ای ایران کرد، معاون اول او نیز حرف‌هایی با همین مضمون زد و نهایتا ویتکاف نیز روزهای اخیر، صحبت‌های تندی را در مورد لزوم توقف غنی‌سازی در ایران مطرح کرد.

وی افزود: شاید در مذاکرات امروز نیز همین مواضع از سمت آمریکا مطرح شده باشد که یک خط قرمز برای طرف ایرانی محسوب می‌شود. با توجه به اصرار آمریکا به توقف غنی‌سازی و تأکید ایران بر ادامه یافتن آن، می‌توان تصور کرد احتمالا طرفین در حال مذاکره در مورد فرمول‌هایی هستند که بتواند به نحوی، مواضع یکدیگر را تأمین کند؛ یعنی اتخاذ راهکاری که هم به معنای توقف غنی‌سازی باشد و هم به معنای ادامه آن. مثلا یک راه ممکن این است که برای مدتی، غنی‌سازی در ایران تعلیق شود و جمهوری اسلامی بپذیرد که به منظور اعتمادسازی و به شرط اینکه اصل حق غنی‌سازی ایران مورد تأیید آمریکا قرار گیرد، برای مدت محدودی غنی‌سازی را تعلیق کند. مشابه این اقدام را در سال ۱۳۸۲ در بیانیه سعدآباد داشتیم که برای حدود ۲ سال، غنی‌سازی در ایران تعلیق شد.

این دیپلمات سابق ایران در سازمان ملل ادامه داد: اظهارات ترامپ، روبیو و ویتکاف نشان می‌دهد که تیم آمریکا اختلافات داخلی خود را حل کرده و به اجماع رسیده‌اند و خواسته خود مبنی بر توقف غنی‌سازی را در مذاکرات مطرح کرده‌اند و حال دو طرف در حال کار بر روی فرمول‌هایی هستند که هم خطوط قرمز یکدیگر را رد نکنند و هم مورد توافق‌شان باشد؛ کما اینکه وزیر خارجه عمان نیز امروز اعلام کرد که در جریان مذاکرات، ایده‌های مفید و بدیعی از سمت دو طرف مطرح شده که می‌تواند به توافق شرافتمندانه کمک کند. احتمالا منظور از این حرف، همان تلاش طرفین برای طرح فرمول‌هایی است که مورد توافق هر دو قرار دارد.

احمدی با اشاره به اظهارات روزهای اخیر ویتکاف مبنی بر کشیده شدن مذاکرات به بحث‌های موشکی و سپس اقتصادی و فرهنگی ایران، بیان کرد: ایران نباید نگران مذاکره در مورد همه چیز با آمریکا باشد، زیرا در اکثر موارد مواضع قابل دفاعی دارد. مثلا در برنامه موشکی، اینکه ایران یک برنامه دفاعی موشکی داشته باشد، قابل دفاع است. آمریکایی‌ها هم هیچ وقت با موشک‌های کوتاه‌برد و میان‌برد ایران مخالفت نکرده‌اند و جمهوری اسلامی نیز همواره اعلام کرده که تصمیم ندارد برد موشک‌های خود را از دوهزار کیلومتر بیشتر کند. فقط مسائل جانبی مانند موشک‌های دوربرد و قاره‌پیما باقی می‌ماند که هم ترامپ در دستورالعمل ششم فوریه به آن اشاره کرده بود و هم روبیو حدود ۱۰ روز پیش اعلام کرد که آمریکا با آن مشکل دارد؛ در حالی که ایران هیچ گاه تصمیم ساخت موشک قاره‌پیما را نداشته است. همچنین اتهامات به ایران در مورد صدور تکنولوژی ساخت موشک به برخی گروه‌ها نیز از دیگر موضوعات فرعی است که هر دو مورد قابل گفت‌وگوست.

وی اضافه کرد: در مورد مسائل منطقه‌ای نیز ما چالش خاصی نداریم، زیرا گروه‌هایی که در منطقه متحد ایران بودند، اکنون عمدتا غیرفعال اند. لذا دلیلی ندارد که جمهوری اسلامی حاضر نباشد در مسائل منطقه‌ای مذاکره کند. اینکه ایران اعلام می‌کند نمی‌خواهد در مورد مسائل غیرهسته‌ای مذاکره کند، قابل درک نیست. در مورد مسائل هسته‌ای هم تا همین چند وقت پیش اعلام می‌شد حاضر به مذاکره نیستیم، اما مذاکرات انجام شد و مشکلی هم پیش نیامد. لذا در مورد سایر موضوعات هم می‌توانیم بدون اینکه مجبور شویم از مواضع قطعی خود کوتاه بیاییم، مذاکره کنیم.