غربی‌ها در چارچوب دیپلماسی شکست خوردند

کاظم غریب‌آبادی، در حاشیه نشست «حقوق بین‌الملل تحت تهاجم: تجاوز و دفاع» که در مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت خارجه برگزار شد، به سوالاتی درباره گفت‌و‌گو‌های ایران و غرب و همچنین تحرکات غربی‌ها در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای صدور قطعنامه ضدایرانی پاسخ داد.

غریب‌آبادی در پاسخ به پرسشی درباره آمادگی ایران برای مذاکره تأکید کرد: «ایران همواره در میز مذاکره حضور داشته و هیچ‌گاه از مذاکرات خارج نشده است.»

وی با بیان اینکه «مذاکره الزاماتی دارد و باید شرایط آن فراهم باشد»، افزود: «مذاکره دو طرف دارد و یک‌طرفه نیست. نمی‌شود برخی طرف‌ها صرفاً از مذاکره سخن بگویند، اما تمهیدات آن را فراهم نکنند و در عمل به دنبال تحمیل خواسته‌های خود باشند. این مذاکره نیست و جمهوری اسلامی ایران بار‌ها این را اعلام کرده است.»

دیپلمات ارشد ایرانی همچنین تصریح کرد: «ایران عجله‌ای برای نشستن بر سر میز گفت‌وگویی که تنها تحمیل خواسته‌ها مطرح باشد ندارد. هر زمان طرف‌های مقابل شرایط واقعی را فراهم کنند و از موضع برابر با ایران وارد گفت‌و‌گو شوند، جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد؛ اما به نظر می‌رسد اکنون آنها چنین شرایطی را آماده نکرده‌اند و برای آن آماده نیستند. از این رو آنها باید آمادگی مذاکره را کسب کنند.»

غریب‌آبادی در خصوص نشست آتی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و احتمال ارائه قطعنامه از سوی سه کشور اروپایی و آمریکا گفت: «این کشور‌ها پیش‌تر به صورت غیرقانونی اسنپ‌بک را فعال کردند، اما برای نخستین بار در چارچوب دیپلماسی شکست خوردند، چراکه اکثریت جامعه بین‌المللی از درخواست آنها حمایت نکرد. ۱۲۱ کشور عضو جنبش‌عدم تعهد و همچنین چین و روسیه، دو عضو دائم شورای امنیت، با بازگشت تحریم‌ها مخالفت کردند. اکنون این کشور‌ها می‌خواهند شکست خود را در شورای حکام جبران کنند.»

وی افزود: «اتفاق خاصی پس از اسنپ‌بکِ شکست‌خورده نیفتاده که بخواهند در شورای حکام فشاری را وارد کنند. تاسیسات ایران مورد حمله واقع شده و به‌جای اینکه پاسخگو باشند، سعی بر اعمال فشار بر ایران دارند.»

دیپلمات ارشد ایران با اشاره به اینکه «احتمال تصویب قطعنامه وجود دارد، زیرا چینش مجامع به گونه‌ای است که کشور‌های غربی اکثریت دارند»، افزود: «اما چنین قطعنامه‌ای چه مشکلی را می‌خواهد حل کند؟ ایران که همواره با آژانس تعامل داشته است؛ بنابراین صدور قطعنامه تنها مشکلات را بیشتر و شرایط را پیچیده‌تر می‌کند. در واقع این کشور‌ها باید پاسخگو باشند، نه اینکه فشار بیشتری بر ایران وارد کنند.»

غریب‌آبادی با اشاره به شکست اسنپ‌بک گفت: «آن‌ها اسنپ‌بک انجام دادند، جامعه بین‌المللی دچار انشقاق شد و از ایده‌های آنها حمایت نکرد. در داخل نیز مسئولین و دستگاه‌های مربوطه تلاش کردند آثار منفی اسنپ‌بک را کنترل کنند. در اثر این کنترل بود که آنها به سراغ فشار بعدی رفتند، زیرا در فشار قبلی موفق نبودند. اینجا هم راه به جایی نخواهند برد؛ شورای حکام محفلی نیست که آنها بخواهند به اهداف سیاسی خود دست یابند.»

معاون وزیر خارجه ایران در ادامه، با اشاره به همکاری‌های ایران با آژانس و احتمال تعریف مدالیته جدید گفت: «ما با آژانس تماس داریم. پس از فعال شدن اسنپ‌بک، مقرر شد درخواست‌های آژانس در شورای عالی امنیت ملی بررسی شود. این‌گونه نیست که آژانس مانند سابق هر تقاضایی داشته باشد و ایران آن را بپذیرد. مسئله، توافق قاهره نیست. سوال اصلی این است که ایران همکاری‌های گسترده‌ای با آژانس داشته و توافق قاهره را هم پس از حمله داشتیم و دسترسی هم به تاسیسات آسیب‌ندیده داده شد. جایگاه این در تعاملات سیاسی کجاست و آیا غربی‌ها از این همکاری استقبال کردند؟ پاسخ منفی است. این نشان می‌دهد آنها به‌دنبال همکاری و تعاملات ایران و آژانس نیستند.

دیپلمات ارشد ایرانی گفت: «آن‌ها اهداف سیاسی برای خود تعریف کرده‌اند و دنبال اعمال فشار هستند. تعامل ایران با آژانس، مدالیته و اجرای پادمان نیز برای آنها اهمیتی ندارد. اگر این‌گونه است، طبیعتاً جمهوری اسلامی ایران نیز پس از صدور قطعنامه در رویکرد‌های خود بازنگری خواهد کرد.»

وی در پایان تأکید کرد: «منظور من از رویکردها، تفاهم قاهره نیست؛ تفاهم قاهره کنار رفته است. ما در چارچوب تفاهم قاهره هیچ کاری با آژانس نداریم، اما این تغییر رویکرد‌ها در حوزه‌های دیگر شکل خواهد گرفت، چراکه وقتی طرف‌های مقابل به ایران پیام می‌دهند که تعامل با آژانس برایشان اهمیتی ندارد، ایران نیز ناگزیر است سیاست‌های خود را مورد بازنگری قرار دهد.»