با وجود تلاش‌های چین و روسیه، ترکیب شورای امنیت به نفع آمریکاست

جلال ساداتیان گفت: شروطی که هم‌اکنون از سوی ایالات متحده آمریکا و اسرائیل اعلام شده‌اند، به وضوح در حوزه بین الملل خطرناک و حساس محسوب می‌شوند. این شروط، به ظاهر جزئی و محدود به توافقات هسته‌ای به نظر می‌رسند، اما نمی‌توان منکر این موضوع شد که این شروط می‌توانند مسیر کلی تصمیم‌گیری‌های بین‌المللی و دیپلماتیک را به شدت تحت تأثیر قرار دهند. در شرایط موجود،  همه نگاه‌ها به تصمیمی کلیدی دوخته شده که در شورای امنیت سازمان ملل متحد گرفته می‌شود. تصمیمی که انتظار می‌رود روشن‌کننده مسیر آینده باشد و آخرین وضعیت تحولات منطقه و توافقات بین‌المللی را تعیین کند.

وی افزود: وزرای خارجه کشور‌های چین و روسیه و همچنین ایران، پیام‌هایی مشابه به رئیس کل شورای امنیت ارسال کرده و خواستار رسیدگی دقیق و بیطرفانه در این زمینه شده‌اند. در این نامه‌ها اعلام شده که شورای امنیت نباید تحت تأثیر فشار‌های یکجانبه یا خواسته‌های سیاسی خاص قرار گیرد و همه تصمیم‌ها باید بر اساس اصول و قوانین بین‌المللی انجام شوند. یکی از مباحث کلیدی بحث، تمدید مدت تعلیق مکانیسم ماشه است. بر اساس طرح پیشنهاد شده، اگر زمان فعال سازی مکانیسم ماشه، ۶ ماه به تعویق بیفتد، زمان فعال سازی، به جای فروردین ماه، به مهرماه آینده موکول می‌شود. چنین اقدامی، در واقع فرصتی بیشتر برای رایزنی‌ها و کاهش فشار‌های فوری بر ایران فراهم می‌کند و می‌تواند روند تصمیم‌گیری شورای امنیت را آرام‌تر و محتاطانه‌تر کند.

دیپلمات پیشین ایران در انگلستان در ادامه گفت: با وجود تلاش‌های اخیر ایران، چین و روسیه، ترکیب شورای امنیت فعلی به نفع آمریکا است. این موضوع باعث می‌شود که ایالات متحده از اهرم قابل‌توجهی برای تأثیرگذاری بر تصمیمات این شورا برخوردار باشد. با این وجود، پیچیدگی‌های منطقه‌ای، تضاد تمایل اسرائیل برای درگیری نظامی و عدم تمایل آمریکا به مناقشات نظامی در منطقه را پررنگ‌تر می‌کند. اسرائیل، آشکارا تلاش می‌کند مانع از رسیدن به نتیجه‌ای ملموس در مذاکرات ایران و آمریکا شود. این تضاد، فضای دیپلماتیک موجود را حساس و شکننده کرده است.

وی افزود: رئیس جمهور کشورمان اخیرا واکنشی هوشمندانه نشان داده و اعلام کرده که آماده گفت‌و‌گو به شرط رعایت عدالت در مذاکرات است. این سخن، در واقع تلاش ایران برای حفظ توازن میان مقاومت و پایداری سیاسی و امنیتی را نشان می‌دهد و ثابت می‌کند ایران به دنبال مدیریت فشار‌ها و حفظ منافع ملی خود است. اروپایی‌ها نیز گرچه، در ظاهر بر مواضع خود اصرار دارند، اما در همین بازه زمانی یک‌ماهه، اگر اقدامی از سوی ایران صورت گیرد، اروپا به آن ترتیب اثر می‌دهد. فعال شدن مکانیسم ماشه، یکی از موضوعات حساس و تعیین کننده در پرونده‌های سازمانی است. فعال سازی این مکانیسم عملاً به معنای افزایش فشار‌ها بر ایران و محدودیت‌هایی بیشتر در حوزه‌های اقتصادی و دیپلماتیک خواهد بود. به همین دلیل، توافق یا عدم توافق برای تعویق مکانیسم ماشه، حیاتی دارد.

این تحلیلگر ارشد سیاست خارجی در ادامه گفت: هیچ کس نمی‌تواند با قطعیت پیش‌بینی کند که آیا این مکانیسم، عملی خواهد شد یا خیر، اما تلاش‌های دیپلماتیک در این زمینه ادامه خواهد داشت. نقش شورای امنیت در این پرونده بی‌بدیل است. تصمیمات این شورا، به ویژه درباره مکانیسم ماشه، می‌تواند مسیر‌های بین‌المللی و سیاست‌های منطقه‌ای را تعیین کند. در این شورا نه تنها وضعیت فعلی را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بلکه بر ثبات سیاسی، امنیت و اعتبار سازمان‌های بین‌المللی در سال‌های آتی نیز تاثیر گذار خواهد بود. تجربه نشان می‌دهد که در موضوعات حساس، تصمیمات شتاب‌زده و تحت فشار، می‌تواند اثرات مخربی بر روند مذاکرات و ثبات منطقه داشته باشد.

وی افزود: در این شرایط، کشور‌های مختلف برای افزایش وزن خود، سیاست‌های فشار را انتخاب کرده‌اند. در مجموع، پرونده تعلیق یا فعال‌سازی مکانیسم ماشه، یکی از پیچیده‌ترین و حساس‌ترین پرونده‌های بین‌المللی در سال‌های اخیر است. شروط آمریکا و اسرائیل، فشار‌های منطقه‌ای، نقش‌های اروپایی‌ها و استفاده از ایران در زمین‌گیری و مقاومت، همگی در یک شبکه پیچیده دیپلماتیک قرار دارند که نتیجه آن نه تنها بر روابط ایران و جهان است، بلکه بر ثبات و امنیت کل منطقه تاثیرگذار خواهد بود. ایران با سیاستی محتاطانه، اما قاطع، هم به دنبال حفظ مسیر و کاهش فشار‌های بین‌المللی است.