انتقال روزانه ۲۵۰۰ لیتر بر ثانیه آب به تهران از ۱۵ شهریور ماه/ مُسکنی موقت

حبیب‌الله علی‌اصغری در تشریح این خبر، اظهار کرد: این نیروگاه تنها نیروگاه تلمبه‌ذخیره کشور است که حدود ۱۰ سال از بهره‌برداری آن می‌گذرد. در ساعات پیک با رهاسازی آب از سد بالادست برق تولید می‌کند و در ساعات غیرپیک، آب را با استفاده از مازاد تولید شبکه دوباره به مخزن بالادست پمپاژ می‌کند.

وی افزود: این روش مانند یک باتری عمل می‌کند که انرژی را ذخیره کرده و در زمان نیاز آزاد می‌کند. این نیروگاه در زمان طراحی برای ۴ ساعت تولید در پیک با چهار واحد ۲۶۰ مگاواتی و ۶ ساعت پمپاژ در غیرپیک پیش‌بینی شده بود.

افزایش ظرفیت در فاز اول با حداقل هزینه

علی‌اصغری گفت: در دولت چهاردهم و بر اساس سیاست وزارت نیرو، فاز اول ارتقای ظرفیت نیروگاه اجرا شد و مدت کارکرد در زمان پیک از ۴ ساعت به ۴.۵ ساعت افزایش یافت. این افزایش تنها با ۲۰۰ میلیارد تومان هزینه محقق شد که معادل ایجاد ۵۰۰ مگاوات‌ساعت ظرفیت روزانه جدید است و اگر این ظرفیت از طریق احداث نیروگاه جدید ایجاد می‌شد، هزینه‌ای معادل ۶۰۰ تا ۷۰۰ دلار به ازای هر کیلووات در پی داشت. این پروژه با مهندسی کامل داخلی و ظرف ۱۰۰ روز به بهره‌برداری رسید و به‌ویژه در پیک مصرف تهران نقش مهمی ایفاء می‌کند.

برنامه‌ریزی برای فاز دوم و توسعه ذخیره‌سازی

وی با اشاره به آغاز مطالعات فاز دوم این نیروگاه گفت: در صورت وجود ظرفیت شبکه، زمان کارکرد نیروگاه در زمان پیک به ۶ ساعت افزایش خواهد یافت که این اقدام می‌تواند در شرایط اضطراری و ناترازی برق، نقش مهمی در پایداری شبکه ایفاء کند.

علی‌اصغری تأکید کرد: توسعه نیروگاه‌های خورشیدی بدون ایجاد سیستم‌های ذخیره‌سازی بی‌فایده است، چرا که تولید نیروگاه خورشیدی تنها در روز انجام می‌شود و پاسخگوی پیک در زمان شب نیست. سیاه‌بیشه تنها نمونه عملیاتی در کشور است و باید نمونه‌های مشابه آن همزمان با توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر ساخته شود.

وی به پروژه‌های مشابه سد آزاد و رودبار اشاره کرد و گفت این پروژه‌ها با هدف مشابه در حال مطالعه هستند و پیش‌بینی می‌شود ظرف ۳ تا ۵ سال تکمیل شوند. در پروژه انتقال آب از سد طالقان به مهستان (هشتگرد جدید)، فاز اول تکمیل و آب به شهر مهستان رسیده است.

علی‌اصغری توضیح داد: این خط ۶۲ کیلومتری در فاز نخست تا کیلومتر ۲۲.۴ پیشرفت داشته و آبگیری و تست از سوم خرداد آغاز شده است. در نقطه دوم و در کیلومتر ۵۴، آب تحویل تصفیه‌خانه شماره ۲ کرج می‌شود. این فاز ۹۲ درصد پیشرفت داشته و پیش‌بینی می‌شود تا پایان مرداد عملیات اجرایی آن تکمیل شود. از ابتدای شهریور آب‌اندازی و تست آغاز و در صورت نبود نشتی یا حادثه، از ۱۵ شهریور ماه، آب به تصفیه‌خانه شماره ۲ کرج خواهد رسید.

وی افزود: اکنون آب هشتگرد از خط جدید تأمین شده و ۳۰۰ لیتر بر ثانیه به این شهر می‌رسد. همچنین از خط قدیمی نیز ۳۰۰ لیتر بر ثانیه آب اضافی وارد تهران می‌شود. با بهره‌برداری کامل از فاز اول و دوم روزانه ۲۵۰۰ لیتر بر ثانیه آب به تهران منتقل خواهد شد.

جایگزینی برای خط فرسوده ۳۰ ساله

علی‌اصغری با اشاره به اینکه این خط یک خط جایگزین انتقال آب از زیاران است، گفت: هدف از این پروژه ایجاد ظرفیت مازاد برای تهران نیست، بلکه جایگزینی خط فرسوده‌ای است که ۳۰ سال پیش اجرا شده و نشتی زیادی دارد. در شرایط بحرانی فعلی، این طرح می‌تواند یک یا دو ماه بحران را به تعویق بیندازد، اما معجزه نخواهد کرد.

وی ادامه داد: این خط با فشار کاری بالا (حدود ۴۰ بار) اجرا شده و در بخش‌هایی مسیر را به دلیل ملاحظات ایمنی از داخل شهر دور کردیم. حدود ۴۰ کیلومتر مسیر در اماکن نظامی، مسیر‌های شهری یا شهرک‌های صنعتی بوده که کار در این مناطق دشواری‌های خاص خود را داشت. در ابتدا همکاری دستگاه‌های دولتی و نظامی محدود بود، اما با خالی شدن مخازن آب در سال گذشته، همکاری‌ها بهتر شد و پروژه سرعت گرفت.

هزینه‌ها و مدیریت مصرف

مجری طرح گفت: تا پایان سال گذشته، ۲۲ کیلومتر خط لوله کار شده بود؛ که هم اکنون این میزان به ۵۸ کیلومتر رسیده است.

سرمایه‌گذاری کل پروژه به حدود ۷ هزار میلیارد تومان رسیده که ۵۵۰۰ میلیارد تومان آن تاکنون هزینه شده است. تمام طراحی‌ها و اجرای پروژه با توان داخلی انجام شده و اکنون در حال تکمیل مراحل پایانی هستیم.

وی با اشاره به شرایط خشکسالی پیاپی در تهران اظهار کرد: پنج سال متوالی بارش‌ها کمتر از حد نرمال بوده است.

این پروژه صرفاً برای عبور موقت از فصل خشکسالی طراحی شده و راه‌حل دائمی بحران نیست؛ بنابراین مردم باید در مصرف آب صرفه‌جویی کنند. ما نمی‌گوییم مصرف نکنند، بلکه باید بهینه مصرف کنند تا بتوانیم از این وضعیت عبور کنیم.

علی‌اصغری اضافه کرد: بخش عمده مصرف آب در کشور مربوط به کشاورزی است و با سیاست‌گذاری درست می‌توان بحران‌های پیش‌رو را مدیریت کرد. استان تهران حدود ۵۰ درصد مصرف آب خود را در بخش خانگی دارد که این نسبت در مقایسه با سایر استان‌ها متفاوت است. در سایر استان‌ها ۹۰ درصد آب در بخش کشاورزی مصرف می‌شود.

وی تأکید کرد: وزارت نیرو باید با سیاست‌گذاری صحیح و هماهنگی با سایر دستگاه‌ها، الگوی مصرف آب را اصلاح کند تا هم منابع حفظ شود و هم فشار بر بخش‌های حیاتی کاهش یابد. امیدواریم با اجرای طرح‌های مدیریت منابع ابی و همچنین ایجاد و ارتقای ظرفیت نیروگاه‌های برق‌آبی، ضمن تأمین انرژی پایدار و قابل مدیریت شاهد کاهش اثرات تنش آبی و استفاده بهینه از منابع موجود باشیم.