می‌خواستند به ماندگاری اتباع افغانستانی مشروعیت ببخشند

احمد بخشایش اردستانی، درباره بررسی لایحه سازمان ملی مهاجرت بر اساس اصل ۸۵ قانون اساسی بیان کرد: من خودم با سازمان ملی مهاجرین به چند دلیل مخالف بودم. اولین دلیل مخالفت من این بود که این لایحه ۱۰ ماده داشت، اما کمیسیون شوراها آن را به ۵۷ ماده افزایش داد، یعنی یک نوع استحاله‌ای در آن صورت گرفته است.

وی ادامه داد: دوم اینکه به نظر من، اساساً این سازمانی که قرار است ایجاد شود، نباید نامش «مهاجرین» باشد، بلکه باید «افغان‌ها» باشد، چون ما غیر از اتباع افغان، مهاجر دیگری در ایران نداریم. نکته سوم اینکه دولت قبل وقتی دید افرادی مثل دانشگاهیان، پزشکان، پرستاران و دانشجوها از کشور رفتند، از نظر نظری، «ملت-دولت» را با «امت-دولت» جایگزین کرد؛ یعنی گفت حالا که می‌روید، خب بروید، ما از کشورهای دیگر و از امت اسلامی جای شما را پُر می‌کنیم.

این عضو فراکسیون مستقلین با بیان اینکه گفته می‌شود ۶ تا ۱۰ میلیون افغان ظاهراً وارد کشور شده‌اند، گفت: حالا اینها می‌خواستند به هر نحوی یک مشروعیتی برای ماندگاری این افراد ایجاد کنند. از طرف دیگر، ما اداره اتباع داریم، اتباع وزارت خارجه، اداره اتباع وزارت کشور، اداره اتباع فراجا را هم داریم. حالا آمده‌اند این سازمان جدید را تحت عنوان سازمان ملی مهاجرت ایجاد کرده‌اند. چون می‌دانستند که حساسیت زیادی وجود دارد و در صحن علنی مجلس ممکن است با مشکل مواجه شوند، به‌صورت حزبی وارد عمل شدند، در واقع لابی‌گری کردند و آن را مشمول اصل ۸۵ قانون اساسی کردند تا کسی بیرون متوجه نشود و بتوانند تصویبش کنند.

وی افزود: البته استدلالشان این بود که چون ۶۰۰ پیشنهاد آمده، بررسی آن دو تا سه هفته طول می‌کشد و این پیشنهادها اذیت‌کننده است. ما در بحث بودجه هم با هزاران پیشنهاد مواجه هستیم، خب می‌توانستند مثلاً اگر طبق آیین‌نامه داخلی مجلس شش روز وقت می‌برد، آن را ادامه دهند، بکنند هفت روز، هشت روز، نه روز، تا اینکه به پایان برسد.

بخشایش اردستانی درباره علت اصل هشتاد و پنجی شدن لایحه سازمان ملی مهاجرت گفت: به‌علاوه اینکه معمولاً وقتی ده پیشنهاد رأی نمی‌آورد، پیشنهاد یازدهم و دوازدهم دیگر مطرح نمی‌شود. به هر صورت، از نظر من، مهم‌ترین دلیلشان این بود که می‌خواستند در خفا این سازمان را نظم و نسق بدهند. چون در صحن علنی، بحث‌ها آشکار است و صدای آن هم پخش می‌شود، احساس کردند که شاید با سختی نمایندگان با طراحان موافقت کنند، بنابراین بردندش زیر اصل ۸۵ تا راحت‌تر آن را تصویب کنند.

عضو کمیسیون امنیت ملی گفت: البته به‌صورت مشترک؛ یعنی احتمالاً بخشی از آن به کمیسیون امنیت ملی و بخشی به کمیسیون شوراها مربوط شود، و شاید بخشی هم به کمیسیون قضایی مربوط شود. اینها پیش‌بینی من است. اما آقای قالیباف گفتند که کمیسیون مشترک تشکیل خواهد شد و هدفشان این است که سریع این کار را انجام دهند.

نماینده اردستان در مجلس با اشاره به نظر دولت درباره هشتاد و پنجی شدن لایحه سازمان ملی مهاجرت گفت: نماینده دولت هم موافق و راضی بود که این طرح به‌صورت اصل ۸۵ بررسی شود. اصل ۸۵ فرقش با سایر مواد این است که شما به‌جای اینکه در صحن مجلس بررسی کنید و دو موافق و دو مخالف صحبت کنند، اعضای کمیسیون (مثلاً ۲۰ نفر) در جلسه حاضر می‌شوند، روز بعدش می‌شود ۱۶ نفر، صورتجلسه را امضا می‌کنند و تمام؛ خدا برکت دهد. معمولاً اصولی که در جامعه حساسیت‌برانگیز هستند و گاهی مجلس نمی‌خواهد مردم از نحوه تصویب آن مطلع شوند، تحت اصل ۸۵ بررسی می‌شوند. البته در قانون آمده که در صورت ضرورت می‌توان از این اصل استفاده کرد.

وی افزود: در غیر این صورت، نماینده نباید اختیار خود را به دیگری واگذار کند. اما در هنگام ضرورت این امکان وجود دارد. من شخصاً ضرورتی ندیدم، اما خب بالاخره یک هیجانی به‌وجود آوردند و قالب اصل ۸۵ شکل گرفت. من هم مخالف بودم، اما نتوانستم صحبت کنم.

این نماینده مجلس با اشاره به شعار شفافیت نمایندگان گفت: شفافیت فقط یک شعار است. همیشه شعار می‌دهند، ولی وقتی نوبت به عمل می‌رسد و حساسیت‌هایی وجود دارد، کار انجام نمی‌شود. در انتخابات ریاست‌جمهوری چه در آمریکا و چه در ایران، همه شعار شفافیت می‌دهند. مجلس هم همین‌طور، می‌گویند ما اهل شفافیت هستیم، برنامه و بودجه شفاف است و... ولی وقتی خودشان رئیس‌جمهور یا نماینده مجلس می‌شوند و با مشکلات مواجه می‌شوند، همان کاری را می‌کنند که قبلی‌ها انجام دادند.