علی جعفریان در اختتامیه بیست و ششمین همایش کشوری آموزش علوم پزشکی، هجدهمین جشنواره آموزشی شهید مطهری و هفتمین جشنواره دانشجویی ایده‌های نوآورانه آموزشی در مرکز بین‌المللی همایش‌های رازی با بیان این مطلب، اظهار داشت: دکتر ظفرقندی هم از روز اول تاکید داشته که حوزه سلامت به هیچ عنوان سیاسی نیست و ماهیت سیاسی ندارد بلکه فنی و عقلایی و البته با تصمیمات مبتنی بر شواهد است.

مشاور عالی و جانشین وزیر بهداشت از ایجاد دسترسی، ارتقای کیفیت، کاهش هزینه‌ها و تحقق عدالت در سلامت به عنوان کارکرد‌های نظام سلامت یاد کرد و گفت: با تحقق این چهار کارکرد، رضایتمندی مردم حاصل می‌شود. مخاطبان نظام سلامت نیز فراگیران، بیماران، مصدومان و ذی‌نقش‌ها شامل اساتید، کارمندان و نیرو‌های بهداشتی و درمانی هستند.

گام بزرگ قانون تشکیل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی

وی با اشاره به قانون تشکیل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در سال ۱۳۶۴، گفت: این قانون گام بزرگی برای تربیت نیروی انسانی متخصص مورد نیاز کشور و دسترسی به خدمات بهداشتی و درمانی بود؛ گام موفقی هم بود، چون نیاز کشور به نیروی انسانی خارجی را برطرف کرد.

جعفریان با بیان اینکه در دهه‌های ۷۰ و ۸۰ شاهد افزایش دو و سه برابری ظرفیت و پذیرش دانشجویان دانشگاه‌های علوم پزشکی بودیم، افزود: افرادی که عنوان می‌کنند ظرفیت دانشگاه‌ها در دهه‌های گذشته افزایش نیافته، حرف نادرستی می‌زنند البته تصمیم نادرستی نیز گرفته شد که در طول سه سال، ظرفیت برخی رشته‌ها، دو برابر افزایش یافت.

چالش‌های افزایش ظرفیت بدون تامین زیرساخت‌ها

وی به چالش‌های افزایش ظرفیت دو برابری پذیرش دانشجویان در رشته‌های پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی اشاره و عنوان کرد: انتظار داریم فعالان حوزه آموزش پزشکی در ساختار‌های محلی نیز بدانند چالش‌های افزایش ظرفیت بدون تامین زیرساخت‌ها چه مشکلاتی ایجاد کرده است؛ اگر مدیران وزارت بهداشت از مشکلات افزایش ظرفیت بدون تامین زیرساخت‌ها صحبت کنند، همه فکر می‌کنند وزارت بهداشت به دنبال منابع مالی است، اما ساختار‌های محلی باید با شنیدن این مشکلات و چالش‌ها از زبان غیرمسئولان، به درک آن بپردازند.

مشاور عالی وزیر بهداشت از بومی گزینی به عنوان یکی از ابزار‌های افزایش دسترسی مردم به خدمات بهداشتی و درمانی یاد کرد و افزود: چالش‌هایی در موضوع بومی گزینی در کشور داشته‌ایم البته نتایج مناسبی هم داشته است، اما باید آفت‌های آن را به حداقل برسانیم و از مزایای آن استفاده کنیم.

جعفریان اجرای برنامه پزشکی خانواده و نظام ارجاع را یکی از ابزار‌های ایجاد دسترسی به خدمات بهداشتی و درمانی در کشور دانست و گفت: در قالب این برنامه در مناطقی که دسترسی به خدمات با مشکل روبروست، این دسترسی ایجاد می‌شود. تغییرات باید در برخی رشته‌ها رخ دهد.

به گفته وی، تغییرات برخی رشته‌های فوق تخصصی مانند جراحی قلب و توراکس در ایجاد دسترسی مردم به خدمات تخصصی و فوق تخصصی موثر است و متقاضیان از آزمون دستیاری وارد این رشته‌ها می‌شوند که این تغییرات باید در برخی رشته‌های دیگر نیز ایجاد شود چراکه دوره‌های آموزشی کوتاه می‌شود و استقبال به رشته‌های کم متقاضی، افزایش می‌یابد.

جانشین وزیر بهداشت نقش مراکز توسعه آموزش (EDC) را در ارتقای کیفیت خدمات حوزه سلامت و آموزش پزشکی مهم ارزیابی کرد و گفت: این مراکز می‌توانند آموزش‌های موثر و صحیح به گروه‌های هدف و روش‌های آموزشی را بررسی کنند. در رشته ما (جراحی) موضوعاتی در آموزش‌های نظری به پزشکان آموزش می‌دهیم که به درد آنها نمی‌خورد و به زحمت باید این موارد را اصلاح کنیم.

تردید برخی افراد در مورد استفاده از هوش مصنوعی

جعفریان با تاکید بر لزوم استفاده از ابزار‌های آموزشی و پیشرفته دنیا در آموزش پزشکی، گفت: متاسفانه برخی افراد نسبت به استفاده از ظرفیت‌های هوش مصنوعی، تردید دارند و این رویکرد در دوران تحصیل ما در دهه‌های گذشته نیز در مورد استفاده از پاورپوینت وجود داشت که عده‌ای در مورد استفاده از رایانه در آموزش، مخالف بودند.

مشاور عالی وزیر بهداشت تصریح کرد: هیچ دلیلی وجود ندارد که آموزش‌های آناتومی به روش‌های سنتی و همانند دهه‌های گذشته به دانشجویان ارائه شود و می‌توان از ابزار‌های جدید و پیشرفته در این زمینه، بهره برد.

از دهه‌ها پیش به دنبال ارتقای کیفیت آموزش پزشکی بودیم

وی از مراکز توسعه آموزش به عنوان پیشگامان آموزش در کشور یاد کرد و گفت: رییس جمهور روز چهارشنبه در مراسم افتتاحیه این همایش خواستار الگوبرداری نظام آموزشی کشور از پیشرفت‌های آموزش پزشکی شد. بنده در سال ۷۷ در دوره طرح در دانشگاه علوم پزشکی لرستان، مرکز توسعه آموزش را راه‌اندازی کردم و از دهه‌های پیش در نظام سلامت به دنبال ارتقای کیفیت آموزش بودیم و باید مراقبت کنیم که از پیشرفت‌های روز دنیا، عقب نمانیم.

جعفریان از رعایت استاندارد‌ها و کیفیت آزمون‌ها به عنوان دو حوزه در ارتقای کیفیت آموزش پزشکی یاد کرد و گفت: همیشه آزمون‌های پزشکی مهم بوده و شعار دکتر حسینی، معاون آموزشی وزارت بهداشت نیز حفظ و ارتقای کیفیت آموزش در وزارت بهداشت و رعایت بالاترین استاندارد‌ها در کشور است.

به اقتصاد سلامت در آموزش‌های پزشکی توجه شود

جانشین وزیر بهداشت با تاکید بر اهمیت توجه بیش از پیش به موضوع اقتصاد سلامت در حوزه آموزش، ادامه داد: متاسفانه در حوزه آموزش پزشکی هیچ آموزشی از اقتصاد سلامت ارائه نمی‌شود و فارغ التحصیلان پزشکی، داروسازی و دندانپزشکی در هیچ مقطعی، آموزش‌های اقتصاد سلامت را فرا نگرفته و نمی‌گیرند که باید به آن توجه کرد.

وی افزود: متاسفانه برخی از فارغ التحصیلان تصور می‌کنند، چون سواد دارند، هر دارویی که تازه در دنیا تولید شده را حتی با اثربخشی محدود و بسیار محدود می‌توانند برای بیماران نیازمند، تجویز کنند که این علامتی از سواد بالا نیست بلکه علامت بی توجهی نسبت به محیطی است که در آن کار می‌کنیم. اینکه یک بیمار حاضر است تمام زندگی اش را بفروشد تا دارویی را تهیه کند که آن دارو حداکثر ۱۵ درصد در بقای سه ماهه، اثرگذار است، انجمن‌های علمی هم باید کمک و ورود کنند.

بازبینی مجدد سهمیه‌های پذیرش دانشگاه‌ها

جعفریان عدالت در پذیرش دانشجویان و میزان تاثیرگذاری سهمیه‌ها را در برقراری عدالت آموزشی، حائز اهمیت دانست و گفت: این موضوع در شورایعالی انقلاب فرهنگی مطرح شد و وزارتخانه‌های بهداشت و علوم در زمینه بازبینی مجدد سهمیه‌های پذیرش دانشگاه‌ها کار می‌کنند تا عدالت در پذیرش دانشجویان، رعایت شود.

به گفته مشاور عالی وزیر بهداشت تامین عدالت در خدمات سلامت را نیز مهم ارزیابی و خاطرنشان کرد: کشوری به پهناوری قابل توجه ایران، با سختی‌هایی در دسترسی به خدمات بهداشتی و درمانی دارد. وزیر بهداشت سوئد که مشکل اقتصادی ندارد در زمان مسئولیت بنده در دانشگاه علوم پزشکی تهران به ایران آمده بود، عنوان می‌کرد که ما مشکل دسترسی به خدمات داریم چراکه برخی از مناطق سوئد، صعب العبور است.

مشکلات بیمارستان‌هایی که تراز اقتصادی مثبت ندارند

وی تاکید کرد: نیمی از بیمارستان‌های دولتی در کشور، کمتر از ۱۰۰ تخت بیمارستانی دارند که تراز مثبت اقتصادی ندارند به جز برخی بیمارستان‌های تخصصی که کاربرد بستری کوتاه مدت پیشرفته دارند که امکان دارد صرفه اقتصادی داشته باشد، اما بیمارستان‌های عمومی دولتی کمتر از ۱۰۰ تخت، صرفه اقتصادی ندارند.

جعفریان راهکار ایجاد و تقویت دسترسی به خدمات بهداشتی و درمانی را راه‌اندازی بیمارستان‌های جدید ندانست و گفت: در دهه ۷۰ که در لرستان دوره طرح را می‌گذراندم در منطقه‌ای با جمعیت ۸ هزار نفر، بیمارستان ۳۲ تختخوابی داشت که با ۴۰ نیروی انسانی، ۲ بیمار بستری داشت، چون فاصله این شهر با مرکز استان، حدود ۷۰ کیلومتر بود.

جانشین وزیر بهداشت یادآور شد: هنوز هم برخی ساختار‌ها برای راه اندازی بیمارستان در برخی مناطق کشور که شامل سطح بندی هم نمی‌شوند، اصرار دارند که بیمارستان ساخته شود که فارغ التحصیلان دانشگاه‌ها می‌توانند در مورد نادرست بودن احداث چنین بیمارستان هایی، اقناع سازی کنند.

توجه به اعضای هیات دولتی و حل مشکلات آنها

مشاور عالی وزیر بهداشت با تاکید بر اهمیت توجه به اعضای هیات علمی و حل مشکلات آنها، گفت: امیدواریم تا روز ۱۲ اردیبهشت و روز استاد، اخبار امیدوار کننده در مورد اعضای هیات دولت، منعکس شود؛ در حال حاضر مشکلات جدی در حوزه معیشتی، جذب هیات علمی جوان و فعال و نگهداشت آنها داریم.

بنابر اعلام وزارت بهداشت، وی ادامه داد: بنظر می‌رسد که شیب مهاجرت جامعه پزشکی و اعضای هیات علمی در ماه‌های اخیر، کند شده، اما مهاجرت آنها هنوز مساله‌ای جدی در کشور و نظام سلامت است؛ بنابراین اعتقاد داریم هیات علمی، محور هر فعالیت توسعه‌ای و پیشرفت در کشور است و پس از آن، مشارکت دانشجویان در امور دانشگاه‌ها و مشورت گرفتن از نظرات آنها هم در تصمیم گیری‌های صحیح، اهمیت ویژه‌ای دارد.

جانشین وزیر بهداشت در پایان با بیان اینکه همه فعالیت‌ها و نیرو‌های حوزه سلامت وابسته به آموزش هستند، گفت: آموزش در همه فعالیت ها، نقش جدی دارد و بدون ارائه آموزش نمی‌توان به نتایج مطلوب برسیم و از تلاش‌های فعالان حوزه آموزش تقدیر می‌کنیم.