مرضیه وحید دستجردی، امروز -۲۱ اسفند- در چهارمین نشست قرارگاه جوانی جمعیت که در وزارت رفاه برگزار شد، با اشاره به عواقب کاهش رشد جمعیت، این موضوع را مسئله‌ای جهانی دانست و گفت: در صورت ادامه یافتن روند کاهش جمعیت در جهان، شاهد کشور‌هایی برای پیرمردان و پیرزنان هستیم.

جمعیت ۸۰ سال به بالا‌ها تا سال ۲۰۵۰ به حدود ۴۲۵ میلیون نفر می‌رسد

او افزود: جمعیت افراد ۶۵ سال و بالاتر در سطح جهان افزایش یافته است. جمعیت افراد بالای ۸۰ سال به سرعت در حال افزایش است و تا سال ۲۰۵۰ به حدود ۴۲۵ میلیون نفر خواهد رسید.

وحید دستجردی به تاثیرات اقتصادی کاهش جمعیت اشاره کرد و گفت: تعداد کمتر کارگران و کارآفرینان، نیاز به مراقبت از سالمندان، چالش‌های نظام رفاه اجتماعی، اختلال در مدل‌های اقتصادی سنتی و ... از جمله این تاثیرات است.

​دبیر ستاد ملی جمعیت تاکید کرد: کاهش جمعیت نه تنها نحوه برخورد دولت‌ها با شهروندان خود را تغییر خواهد داد، بلکه چگونگی تعامل آنها با یکدیگر را نیز تحت تاثیر خود قرار می‌دهد. صفوف در حال کاهش جمعیت بشری، به ناچار توازن قدرت جهانی را تغییر داده است.

​وحیددستجردی به ابعاد امنیتی کاهش جمعیت اشاره کرد و گفت: اگر جوامعی که در حال کاهش جمعیت هستند، تغییر نکنند، بهای آن را خواهند پرداخت و ابتدا توقف اقتصادی و سپس بحران مالی و اجتماعی اقتصادی را تجربه خواهند کرد. ​

ایران سالمندترین کشور منطقه در سال ۲۰۵۰

دبیر ستاد ملی جمعیت اعلام کرد: ۱۰.۴ درصد از جمعیت ایران، سالمند هستند و ایران در ۴۵ سال گذشته ۱۱ سال پیر‌تر شده است.

او افزود: بر اساس گزارش سازمان ملل در سال ۲۰۵۰ ایران با نرخ سالمندی ۲۶.۱۲ درصد، سالمندترین کشور در منطقه خواهد بود. ایران از لحاظ جمعیت هجدهم دردنیا، نهم در آسیا و سوم در منطقه است.

میانگین سنی جمعیت ایرانیان به ۳۳.۴ سال رسیده است​

او تشریح کرد: نرخ باروری کلی کشور از ۶.۸ ​درصد در سال ۱۳۵۱ به ۱.۶ در صد در سال ۱۳۹۸ رسیده است. میانگین سنی جمعیت در سال ۱۳۵۵، ۲۲.۴ بوده است و به ۳۳.۴ در سال ۱۴۰۲ رسیده است.

وحیددستجردی با اشاره به آمار کاهشی ازدواج نیز گفت: نرخ خام ازدواج نیز رو به کاهش است.

سناریو‌های پیش‌بینی نرخ باروری در ایران

او یادآور شد: پنجره جمعیتی از سال ۱۳۸۵ آغاز و تا پایان ۱۴۲۵ ادامه دارد. طبق سناریو‌های سازمان ملل برای سال ۱۴۸۰، اگر نرخ باروی ۲.۴ بشود جمعیت ایران در آن سال ۱۰۹ میلیون نفر، با نرخ باروری ۱.۹، ۶۲ میلیون نفر و با نرخ ۱.۴، به ۳۱ میلیون نفر می‌رسد.

​دبیر ستاد ملی جمعیت، مهاجرت پذیری، توسعه مراکز نگهداری از فرزند، حمایت مالی مستقیم، اعطای مرخصی، معافیت مالیاتی، قوانین منعطف اشتغال زنان، از جمله سیاست‌ها یا راهبرد‌های حمایتی برای مقابله با کاهش باروری برشمرد.

وحیددستجردی با اشاره به اسناد بالادستی مرتبط با جوانی جمعیت، فراز‌هایی از ۱۴ بند سیاست‌های کلی جمعیت ابلاغی مقام معظم رهبری را تشریح کرد و در مورد برخی از موارد قانونی مرتبط با جوانی جمعیت همراه با اعتبارات استفاده شده آن و مطالبات باقیمانده توضیح داد. ​

او با اشاره به ماده ۲۴قانون جوانی جمعیت (تخصیص سبد تغذیه و بسته بهداشتی رایگان)، گزارشی از موارد اجرایی این بند از قانون و تخصیص اعتبار برای آن را در سال‌های ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳ ارائه داد.

او اعلام کرد: در حال حاضر تعداد مادران دارای کودک زیر دو سال و زنان باردار در ۵ دهک اول ۲ میلیون و ۱۲۱ هزار و ۲۳۶ نفر و تعداد مادران دارای کودک زیر ۲ سال و زنان باردارد ۵ دهک اول ۴ میلیون و ۸۶۰ هزار و ۷۰۶ نفر است.

دبیر ستاد ملی جمعیت تاکید کرد: سلامت آینده جامعه از سلامت ۵ سال اول نشئت می‌گیرد، به این ترتیب رسیدگی به مادران باردار و فرزندان شیرخوار برای ما در اولویت است.

نگرانی‌های بسیاری را به همراه داشته است و رئیس سازمان بهزیستی در آخرین سخنان خود از پیش‌بینی رسیدن درصد سالمندان کشور به بیش از ۳۳ درصد در سال ۱۴۳۰ خبر داد و تاکید کرد که این روند نیازمند توجه و اقدامات فوری است.

هشدار دبیر ستاد ملی جمعیت از سالخوردگی جمعیت ایران

سید جواد حسینی، رئیس سازمان بهزیستی نیز در ۲۷ دی در نشست شورای اداری شهرستان سبزوار در حالی از خطر سالمندی جمعیت ایران سخن گفته است که در سال‌های اخیر، روند این معضل جمعیتی در ایران شتاب قابل توجهی گرفته است.

در جدیدترین هشدار‌ها در این باره نیز مرضیه وحید دستجردی، دبیر ستاد ملی جمعیت کشور، در ۱۲ دی در دومین کنگره کشوری چالش‌های بالینی زایمان نسبت به کاهش رشد جمعیت و سالمندی سریع هشدار داد و بیان کرد: در حال حاضر ۱۰ درصد از جمعیت کشور سالمند هستند، اما این رقم تا سال ۱۴۳۰ به ۳۳ درصد خواهد رسید. ادامه این روند می‌تواند جایگاه ایران را به‌عنوان یک کشور بزرگ تحت تأثیر قرار دهد.

او همچنین اشاره کرد که متوسط سن جامعه از ۲۲ سال به ۳۲ سال افزایش یافته است، که این موضوع سرعت بالای روند سالمندی را نشان می‌دهد.

وحید دستجردی با اشاره به پیچیدگی موضوع کاهش رشد جمعیت گفت: این مسأله نیازمند توجه جدی به عوامل فرهنگی و اجتماعی است. باید تلاش کنیم که موضوع سلامت مادران و بحران جمعیتی به یک گفتمان عمومی تبدیل شود و همه نهاد‌ها برای حل این معضل همکاری کنند.