نفت و پتروشیمی
واکنش بازار نفت به تشدید تنش در خاورمیانه
خاورمیانه منطقهای حیاتی برای تولید نفت است و هرگونه اختلال در عرضه می تواند تأثیرات قابل توجهی بر بازارهای جهانی انرژی داشته باشد.
به گزارش اصلاحات نیوز به نقل از انرژی پرس، به نقل از اویل پرایس، مهمترین عامل افزایش قیمت نفت خام طی هفتههای اخیر، تشدید تنش ژئوپلیتیکی در خاورمیانه بوده است. مناقشه ادامهدار بین اسرائیل و حماس وضعیت ناآرامی ایجاد کرده است که به ترسها درباره فراگیری جنگی تمامعیار در منطقه دامن میزند. این در حالی است که ترور رئیس دفتر سیاسی حماس، ایران را بر آن داشته است که وعده پاسخی شدید را بدهد و ترس از انتقام احتمالی را تشدید کند.
احتمال بهبود در میانه تهدیدهای روزافزون
خاورمیانه منطقهای حیاتی برای تولید نفت است و هرگونه اختلال در عرضه می تواند تأثیرات قابل توجهی بر بازارهای جهانی انرژی داشته باشد. ایالات متحده با استقرار تجهیزات نظامی اضافی در منطقه به تنشهای اخیر واکنش نشان داده و نگرانیهایی را در مورد اختلالات احتمالی در عرضه نفت ایجاد کرده است.
یکی دو هفته اخیر شاهد انبوهی از دادههای اقتصادی بود که بر قیمت نفت تأثیر گذاشت و در تحلیلهای موجود برخی از شاخصها به قدرت و برخی دیگر از ضعف بازار اشاره کردهاند. دادههای مثبت خردهفروشی در ماه ژوئیه و کاهش آمارهای بیکاری اعتماد به اقتصاد ایالات متحده را تجدید کرده و به کاهش ترس از رکود و حمایت از قیمت نفت کمک کرده است.
شاخص قیمت مصرفکننده ایالات متحده (CPI) در ماه جولای ۰.۲ درصد نسبت به ماه قبل افزایش یافت و نرخ تورم سالانه برای اولین بار در سه سال و نیم اخیر به زیر ۳ درصد رسید. این تعدیل در تورم، احتمال کاهش بالقوه نرخ بهره توسط فدرال رزرو را تقویت کرده است.
کاهش نرخ بهره میتواند فعالیت اقتصادی را تحریک کرده و تقاضا برای نفت را افزایش دهد. چشمانداز کاهش نرخ بهره، خوشبینی را در بازار ایجاد کرده است و تا حدی عوامل نزولی را خنثی میکند. گمانهزنیها در مورد کاهش بالقوه نرخ بهره آمریکا تا حدودی از قیمت نفت حمایت کرده است و به بهبود بازارهای مالی کمک کرد.
عوامل عرضه و تقاضا: سیگنالهای متناقض
اداره اطلاعات انرژی ایالات متحده (EIA) افزایش غیرمنتظره ذخایر نفت خام را به میزان ۱.۴ میلیون بشکه در هفته منتهی به ۹ اوت گزارش کرد. این گزارش با کاهش انتظاری ۲.۲ میلیون بشکهای مغایرت دارد و اولین افزایش ذخایر نفت خام از اواخر ژوئن است.
در عرصه جهانی، آژانس بینالمللی انرژی (IEA) و اوپک هر دو پیشبینی رشد تقاضای خود را کاهش دادهاند و به عملکرد ضعیفتر از حد انتظار در اقتصاد چین اشاره کردهاند. واردات نفت خام چین در ژوئیه به پایینترین سطح خود از سپتامبر ۲۰۲۲ رسید، در حالی که ظرفیت پالایشگاهها برای چهارمین ماه متوالی کاهش یافت.
افزایش غیرمنتظره ذخایر نفت خام ایالات متحده نشان میدهد که تقاضا در این کشور ممکن است آنطور که انتظار میرفت قوی نباشد. در عین حال، رکود اقتصادی چین بر چشمانداز رشد تقاضای جهانی نفت سایه افکنده است. این عوامل باعث ایجاد فشار نزولی بر قیمت نفت، محدود کردن دستاوردهای احتمالی ناشی از ریسکهای ژئوپلیتیکی و دادههای مثبت اقتصادی ایالات متحده میشوند.
در عین حال، احتمال یک درگیری فراگیر در منطقه همچنان سایه خود را بر اقتصاد انرژی حفظ کرده است. «آنتونی باس»، تحلیلگر انرژی در دانشگاه دنور در این رابطه گفت: «بهرغم تمام بهبودها، همچنان احتمال میرود که وقوع تنش در خاورمیانه باعث سقوط فراگیر وضعیت شود. به نظر من، این امر میتواند سبب شود که با یک جرقه اشتباه، تمام بهبودهای اقتصادی به کنار رفته و شاهد تنش شدید در بازارهای انرژی باشیم.»
این در حالی است که با نزدیک شدن به پایان ماه اوت، فصل رانندگی تابستانی ایالات متحده وارد آخرین مرحله خود میشود. این مسئله معمولاً نشاندهنده کاهش تقاضای بنزین است که می تواند فشار نزولی بر قیمت نفت وارد کند.
همچنین تغییر فصل از تابستان به پاییز اغلب منجر به افزایش ذخایر بنزین به دلیل کاهش تقاضا می شود، در حالی که ممکن است ذخایر نفت خام به دلیل کاهش کارکرد پالایشگاهها افزایش یابد. در این برهه، پالایشگاهها معمولاً چرخههای تعمیر و نگهداری را آغاز میکنند و از تولید بنزین تابستانی به زمستانی تغییر میدهند، امری که میتواند به طور موقت تولید سوخت کلی را کاهش دهد. این تغییر فصلی در عملیات پالایشگاهی و الگوی موجودی انبار میتواند نوسانات قیمتی کوتاهمدت را در بازارهای نفت خام و محصولات پالایش شده ایجاد کند.
در پایان، میتوان با در نظر گرفتن تمام این المانها چنین نتیجه گرفت که ترس از اختلالات احتمالی عرضه باعث ایجاد ریسک در قیمت نفت شده است. تحلیلگران هشدار میدهند که هرگونه تشدید تنش میتواند مسیرهای ترانزیت نفت را تهدید کند و بیش از ۲۰ میلیون بشکه در روز را در معرض خطر قرار دهد. این ریسک ژئوپلیتیکی عامل اصلی افزایش قیمت نفت وست تگزاس اینترمدیت (WTI) به بالای ۷۸ دلار در هر بشکه بوده است. باید منتظر ماند و دید که تنشهای بالقوه فعلی به چه سمت و سویی رفته و بازارهای انرژی چگونه به آن واکنش نشان میدهند.