گاز
روزهای تاریک در انتظار صنعت LNG
به نظر میرسد که آینده آنچنان هم که در ابتدای امر به نظر میرسید برای صنعت ال ان جی روشن نباشد. کمبود نیروی کار ماهر، تورم ناشی از بالا رفتن شدید دستمزدها و کمبود تجهیزات صنعت ال ان جی را به طور بالقوه تهدید میکند.
به گزارش اصلاحات نیوز به نقل از انرژی پرس، صنعت صادرات LNG اخیراً با موانع متعددی روبرو شده است و بسیاری از کارشناسان هشدار میدهند که مستاجر جدید کاخ سفید که دیدگاهی منفی به این صنعت دارد در این زمینه تاثیرگذار است. براساس گزارشها، دعوای حقوقی در دادگاههای سراسر جهان، از جمله آمریکا و اروپا که از سوی گروههای زیستمحیطی سازماندهی شده، ورشکستگی پیمانکاران و توقف طرحهای متعدد طی چند سال گذشته باعث افزایش عدم اطمینان برای توسعه دهندگان و صادرکنندگان پروژه LNG در کشورهای جهان از جمله ایالات متحده شده است.
توسعه اولیه
در کشوری با وسعت و قدرت تکنولوژیک آمریکا که تمرکز بسیار بر حوزه انرژی دارد، گسترش زیرساخت صادرات LNG در پنج سال گذشته و همچنین نشان دادن انعطافپذیری از سوی واشنگتن در زمینه در مقصد تحویل محمولهها، ایالات متحده را به بزرگترین صادرکننده گاز طبیعی مایع در جهان تبدیل کرده است. فروش فزاینده در اروپا، که در تلاش برای جایگزینی گاز خط لوله روسیه است و پروژههای LNG بیشتری که در این دهه آنلاین میشوند، صادرات ایالات متحده را در سال ۲۰۲۳ نسبت به سال قبل ۱۲ درصد افزایش دادند.
دادههای موجود نشان می دهد که آمریکا با صادرات ۱۱.۹ میلیارد فوت مکعب LNG بهراحتی نزدیکترین رقبای خود – قطر و استرالیا – را شکست داده و به بزرگترین صادرکننده گاز طبیعی مایع در سال گذشته تبدیل شده است. استفاده از ظرفیت صادرات ایالات متحده به طور متوسط ۱۰۴ درصد از ظرفیت اسمی و ۸۶ درصد از ظرفیت اوج در هفت پایانه LNG آمریکا که در سال ۲۰۲۳ کار می کردند، بود، از جمله عوامل این رشد بود. افزایش تقاضا برای LNG در اروپا که از عواقب تنشهای ادامهدار در اوکراین بوده، در این مسئله تاثیرگذار بوده است.
در کشورهایی چون عربستان و قطر نیز LNG طی دستکم یک دهه گذشته جایگاه ویژهای پیدا کرده است. در کشوری چون عربستان، چشمانداز ولیعهد این کشور برای کاهش وابستگی اقتصاد به نفت و همچنین برنامههای توسعه قطر سبب شده که جایگاه LNG به نقطهای بینظیر برسد. به گفته «جاناتان مینارد»، تحلیلگر حوزه انرژیهای نوظهور در اندیشکده دانشگاه ماساچوست در این رابطه گفت: «گاز طبیعی مایع میتواند سوخت مقرون به صرفه و پاکتری برای حمل و نقل جاده ای سنگین، کشتیرانی و کاربران صنعتی باشد. به همین خاطر است که طی چند سال اخیر شاهد سرمایهگذاریهای گسترده روی این مسئله بودهایم.»
چشمانداز نامطمئن؟
با این اوصاف، به نظر میرسد که آینده آنچنان هم که در ابتدای امر به نظر میرسید برای صنعت LNG روشن نباشد. اخیراً تأخیرهایی در برخی از پروژههای LNG آمریکا ظاهر شده است. بسیاری منتقدان این مسئله را به خاطر پیروزی دونالد ترامپ در جهان سیاسی ایالات متحده میدانند. با این همه، برخی دیگر نیز معتقدند که تاخیرها و پسرویهای موجود، دستکم تا جایی که به آمریکا مربوط میشود، ارتباط چندانی به ماهیت دستورالعملهای این سیاستمدار پوپولیست ندارد.
به عنوان مثال، شرکت «اکسان موبیل» و «قطر انرژی» پس از ورشکستگی شرکت هولدینگ «زکری»، پیمانکار اصلی ساخت و ساز، کاهشی را به ارزش ۱۰ میلیارد دلار در حوزه صادرات LNG مشاهده کردند. به گفته کارشناسان، جهان انرژی شاهد نوعی بیمیلی فزاینده به LNG است که بخشی از آن به خاطر ماهیت صنعت مزبور است.
در تحولی دیگر، رسانهها ماه گذشته میلادی گزارش دادند که معاون اجرایی شرکت توتال انرژی از بهتعویق افتادن طرحهای گاز طبیعی مایعشده (LNG) تا سال ۲۰۲۷ خبر داد. به گزارش خبرگزاری رویترز، معاون اجرایی شرکت توتال انرژی در امور LNG در کنفرانس بازارهای گاز آسیا اعلام کرد بهدلیل تأخیر در پروژهها، عرضه جدید LNG در سال ۲۰۲۷ انجام خواهد شد که این زمان دیرتر از پیشبینی قبلی مبنی بر آغاز عرضه در سال ۲۰۲۵ است. وی گفت: «در چشمانداز میانمدت شاهد بهتعویق افتادن برخی پروژههای LNG هستیم که قرار بود در ماههای آینده به بهرهبرداری برسند. تاریخ آغاز بهکار دقیق این پروژهها بر توازن و عرضه گاز تأثیر خواهد گذاشت.»
کارشناسان معتقدند که تاخیرهایی مانند مثال مذکور، تنها بخشی کوچک از چشمانداز نامطمئنی هستند که بازار LNG را تهدید میکند. کمبود نیروی کار ماهر، تورم ناشی از بالا رفتن شدید دستمزدها و کمبود تجهیزات در کشورهایی چون آمریکا، شرکتهای توسعه پروژههای LNG را تحت فشار قرار داده و برخی پروژهها را در این کشور به تعویق انداخته است. این در حالی است که توقف صدور مجوز برای طرحهای تازه LNG از ماه ژانویه از سوی «جو بایدن»، رئیسجمهور آمریکا، ابهامهایی را ایجاد کرده است.
از سوی دیگر، فقدان LNG روسیه در بازار بعد از گذشت بیش از دو سال از جنگ اوکراین تاثیری فزاینده در بازارها گذاشته و به نظر میرسد که تا زمان حل اختلافها با کرملین، نمیتوان انتظار بهبود صنعت LNG را داشت، چراکه روسیه طی یک دهه گذشته بدل به یکی از غولهای مهم در این حوزه شده و نباید انتظار داشت که کشورهای غربی بتوانند بهراحتی جایگزینی برای آن پیدا کنند.