ترامپ همزمان با سفر نتانیاهو به این کشور، سندی را برای بازگشت فشار حداکثری به ایران امضا کرد. از جزئیات پیشنهادات نتانیاهو به ترامپ چه میدانیم؟
تأثیر سفر بر سیاستهای آمریکا و اسرائیل در قبال ایران
۱. تشدید رویکرد سختگیرانه آمریکا علیه ایران
یکی از سناریوهای محتمل بعد از سفر نتانیاهو به امریکا، همسویی ترامپ با مواضع تهاجمی اسرائیل است که میتواند به موارد زیر بینجامد:
- تحریمهای جدید: در این سناریو، هدفگیری صادرات نفت و برنامه موشکی ایران از اولویتهای امریکا علیه ایران خواهد بود.مسئله ای که ترامپ با امضای یک سند، چارچوب کلی فشار حداکثری علیه ایران را تایید کرد.
- فشار نظامی: در این سناریو تقویت ناوگانهای آمریکایی در خلیج فارس و عملیاتهای مخفیانه علیه محور مقاومت در عراق و یمن جزء اولویتهای اسرائیل خواهد بود. سناریویی که احتمالا گام بعداز تشدید فشارهای اقتصادی است.
- اخلال در فرآیند مذاکرات: همچنین ناظران سیاسی پیشبینی میکنند که ترامپ ممکن است شروطی مانند توقف غنی سازی اورانیوم را روی میز بگذارد که ایران پیشتر آنهارا رد کرده است.
۲. پیچیدگی بیشتر برای مذاکرات آمریکا و ایران
در همین حال، نفوذ نتانیاهو میتواند تلاشهای دیپلماتیک آمریکا را دچار اختلال کند. مسئلهای که بین مشاوران ترامپ هم اختلاف در نظر ایجاد کرده و آنهاحول چگونگی مواجه با ایران متحد نیستند. نیویورک تایمز گفته برخی مشاوران ترامپ معتقدند درگیری با ایران موجب تشدید بحران میشود اما فشارهای نتانیاهو ممکن است مسیر مذاکرات را به بن بست بکشاند. این امر احتمالاً واکنش ایران را با ازسرگیری برنامه هستهای با شدت بیشتر در پی خواهد داشت.
۳. بازآرایی های منطقهای
از سوی دیگر، سختگیری بیشتر آمریکا و اسرائیل ممکن است روند عادی سازی روابط برخی کشورهای عربی با اسرائیل را تسریع کند. اسکای نیوز هم اشاره کرده که عربستان سعودی و بحرین در ازای دریافت تضمینهای امنیتی علیه ایران، ممکن است روابط خود با اسرائیل رسمی کنند. با این حال، تنشهای فزاینده میتواند روابط آمریکا با متحدان اروپایی را که خواستار دیپلماسی هستند، تحت فشار قرار دهد.
۴. غزه به عنوان اهرم فشار
در همین حال، گمانه زنی رسانههای عربی نشان میدهد که یکی از پیشنهادات ترامپ به نتانیاهو این خواهد بود که کمکهای آمریکا به غزه به کاهش فعالیتهای شهرک سازی اسرائیل در کرانه باختری گره زده شود. هرچند نتانیاهو ممکن است این شرط را نپذیرد اما شکنندگی آتش بس غزه همچنان به عنوان عاملی برای انحراف توجه آمریکا از ایران عمل خواهد کرد . شکست آتش بس ممکن است اولویت واشنگتن را به سمت غزه بازگرداند و استراتژی کلی مهار ایران را تضعیف کند. از این رو هرگونه مهندسی افزایش تنش در اسرائیل به نفع ایران تمام خواهد شد.
ترامپ در نهایت چه تصمیمی خواهد گرفت؟
سفر نتانیاهو به واشنگتن تلاشی استراتژیک برای تحکیم اتحادی ضدایرانی میان اسرائیل و آمریکا است. او میکوشد با استفاده از اهرم غزه، تمرکز ترامپ را به سمت مهار برنامه هستهای ایران جلب کند. هرچند موفقیت این مأموریت میتواند امنیت اسرائیل را تقویت کند اما ریسک تضعیف مذاکرات بین المللی و تشدید تنشها در منطقه را به همراه دارد.
تصمیم نهایی ترامپ برای چگونگی همراهی با نتانیاهو مشخص خواهد کرد که آیا این سفر به بازتعریف نظم منطقهای میانجامد یا فرصت کاهش تنشها را از بین میبرد. در شرایطی که ایران آماده گفتگو است، آمریکا با انتخاب دشواری روبه روست: همسویی کامل با اسرائیل یا اتخاذ رویکردی متعادل که هم نگرانی های امنیتی تل آویو و هم امکان تعامل با تهران را در نظر بگیرد.
این در حالی است که سناریوهای پیش رو، تحت تأثیر متغیرهای دیگری نیز است. مهمترین آن، عدم قطعیت در مواضع ترامپ است که هیچ «تضمینی» برای پایبندی به تعهدات درباره غزه یا ایران ندارد و نتانیاهو ممکن است در ارزیابی میزان حمایت آمریکا از اسرائیل نیز دچار اشتباه شود. از سوی دیگر اقدامات یک جانبه ممکن است آمریکا و اسرائیل را در عرصه دیپلماتیک منزوی کند. انزوایی که با محکومیت هرگونه حمله نظامی اسرائیل به ایران از سوی شورای امنیت سازمان ملل، به تضعیف اعتبار بین المللی اسرائیل منجر خواهد شد.