عضو هیات علمی دانشکده روابط بین الملل وزارت امور خارجه گفت: در دو سه دهه اخیر، آمریکا با رویکرد استثناگرایانه و نگاه ابزاری به حقوق بینالملل، از معاهدات بینالمللی خارج میشود و نقش رژیم صهیونیستی در منطقه را بهعنوان نیروی نیابتی خود تقویت میکند. این روند آینده حقوق بینالملل و نظم جهانی را با چالش جدی مواجه کرده است.
رضا موسیزاده در گفتوگو با خبرنگار ما، با اشاره به وقایع اخیر و نقض چهارچوبهای حقوق بینالملل توسط آمریکا بیان کرد: در ارتباط با آینده حقوق بینالملل باید نکات مختلفی را در نظر گرفت. نگاه به گذشته این حوزه نشان میدهد که حقوق بینالملل عمدتاً حاصل اراده دولتها بوده است. بهویژه پس از جنگ جهانی دوم و تشکیل سازمان ملل متحد که قرار بود قواعد بینالمللی بر پایه اراده جمعی شکل بگیرد. به همین دلیل نیز کنوانسیونهای متعدد بینالمللی، بهویژه پس از دوره استعمارزدایی در دهه ۵۰ و ۶۰ میلادی و پیوستن کشورهای تازهاستقلالیافته جهان سوم به سازمان ملل، با مشارکت گسترده و اراده مشترک دولتها تدوین شد.
آمریکا و ظهور استثناگرایی در حقوق بینالملل
وی با بیان اینکه «اما در دو-سه دهه اخیر شاهد روندی متفاوت هستیم» تصریح کرد: کشورهای غربی، به ویژه آمریکا، به سمت یکجانبهگرایی و ارائه تفسیرهای خاص از قواعد حقوق بینالملل حرکت کرده و مفاهیمی را به وجود آوردهاند که تحت عنوان «استثناگرایی» شناخته میشود. آمریکا بهتنهایی کشوری است که خود را مستثنا از بسیاری از قواعد بینالمللی میداند و بارها مشاهده شده که از معاهداتی که خود طراح و بانی آنها بوده، مانند دیوان کیفری بینالمللی و سایر اسناد بینالمللی، خارج شده است. حتی در مواردی که قبلا آنها را امضا کرده بود، امضای خود را پس گرفته و این موضوع بسیار نگرانکننده است.
قدرت آمریکا و پیامدهای یکجانبهگرایی بر حقوق بینالملل
موسیزاده افزود: البته از نظر نظامی، سیاسی و اقتصادی، وزن آمریکا با سایر کشورها قابل مقایسه نیست و خروجش از معاهدات و سازمانهای بینالمللی منجر به کاهش مشارکت در آن نهادها و تضعیف بودجه آنها میشود؛ ضمن این که به خود آمریکا نیز آسیب میرساند. بنابراین، آمریکا با توجه به قدرتی که دارد، سعی میکند برداشت سیاسی از حقوق بینالملل داشته باشد و به آن نگاه ابزاری کند، امری که برای آینده حقوق بینالملل و جامعه بینالمللی بسیار خطرناک است.
آمریکا و نقش نیابتی رژیم صهیونیستی در تهدید نظم منطقهای
عضو هیات علمی دانشکده روابط بین الملل وزارت امور خارجه تاکید کرد: در حال حاضر نیز با توجه به نقش رژیم صهیونیستی در منطقه، که عملا بهعنوان یک نیروی نیابتی عمل میکند، آمریکا تمام توان و ظرفیت خود را در اختیار این نیروی وابسته قرار میدهد تا نظم و امنیت منطقه را مختل کند. برهمزدن نظم و امنیت منطقه بهمعنای نقض آشکار حقوق بینالملل است. در نتیجه، با ادامه این روند و زیر پا گذاشتهشدن قواعد حقوق بینالملل از سوی آمریکا، نمیتوان آینده روشنی برای نظام حقوق بینالملل متصور بود.