نتانیاهو با نامزدی مضحک ترامپ برای جایزه نوبل صلح، او را بازی می‌دهد

این گزارش ترجمه‌ای است از مقاله‌ی «Netanyahu is playing Trump with his ridiculous Nobel peace prize nomination» که توسط اصلاحات نیوز تهیه شده است و به کاندیداتوری ترامپ برای جایزه صلح نوبل توسط اسرائیل می‌پردازد:

نخست‌وزیر اسرائیل که از سوی دیوان کیفری بین‌المللی به اتهام ارتکاب جنایات جنگی در غزه تحت پیگرد است، رئیس‌جمهور آمریکا ــ بزرگ‌ترین تأمین‌کننده تسلیحات و حامی سیاسی اصلی اسرائیل ــ را برای دریافت معتبرترین جایزه صلح جهان معرفی کرده است.

این اقدام با واکنش‌های گسترده‌ای مواجه شده و از سوی برخی ناظران سیاسی «مضحک» توصیف شده است؛ چنان‌که گویی کسی فروشنده مواد مخدر خود را برای جایزه نوبل پزشکی نامزد کند. اما در پشت این حرکت تبلیغاتی، منطق سیاسی خاصی نهفته است: نتانیاهو با سوءاستفاده از میل ترامپ به تمجید، می‌کوشد جنگ ویرانگر علیه غزه را ادامه دهد و حملات علیه کشورهای دیگر منطقه، از جمله ایران، لبنان و یمن را توجیه‌پذیر جلوه دهد.

تا پیش از دیدار دوشنبه‌شب نتانیاهو با ترامپ در کاخ سفید و ارائه نامه رسمی نامزدی، ترامپ به‌شدت مشتاق بود تا در هفته جاری از توافق آتش‌بس میان اسرائیل و حماس رونمایی کند. اما این حرکت نمادین نتانیاهو، ترامپ را غافلگیر کرد و باعث شد او از اعمال فشار بر اسرائیل برای رسیدن به توافق عقب‌نشینی کند.

نتانیاهو یک‌بار دیگر با وقت‌کشی، همان‌گونه که از زمان حمله حماس به جنوب اسرائیل در اکتبر ۲۰۲۳ بارها انجام داده، موفق شد در قدرت باقی بماند. او به‌طور مداوم مذاکرات را تخریب کرده تا ائتلاف افراطی خود را حفظ کرده و از برگزاری انتخابات زودهنگام جلوگیری کند؛ انتخاباتی که احتمال شکست حزب لیکود در آن بسیار بالاست. همچنین، او در تلاش است با حفظ قدرت، مانع از انجام تحقیقات مستقل درباره ناکامی‌های امنیتی دولتش شود که زمینه‌ساز حمله حماس بود.

اما مهم‌تر از همه، نتانیاهو به‌دنبال حفظ موقعیت خود برای فرار از محاکمه در پرونده‌های سنگین فساد و رشوه‌خواری است؛ پرونده‌هایی که ریشه در دوره‌های پیشین نخست‌وزیری او دارند.

بنیامین نتانیاهو، که به‌عنوان «بازمانده بزرگ» سیاست اسرائیل شناخته می‌شود، تاکتیک‌دانی زبردست است که به‌خوبی دریافته چگونه باید با شخصیت دونالد ترامپ تعامل کند: با چاپلوسی افراطی و منحرف‌کردن حواس او از مسائل اصلی. نتانیاهو می‌داند که در رقابت با کشورهای نفت‌خیز ثروتمندی همچون عربستان سعودی و قطر ــ که قادرند با قراردادهای میلیاردی در حوزه املاک و گلف یا هدایایی مانند جت ۴۰۰ میلیون دلاری برای ترامپ، نظر او را جلب کنند ــ شانسی ندارد. اما او بر اساس درک درستی از روحیات ترامپ، روی عطش وی برای دیده‌شدن به‌عنوان «صلح‌آفرین جهانی» سرمایه‌گذاری کرده است.

نتانیاهو این هفته با در دست داشتن نامه رسمی نامزدی ترامپ برای دریافت جایزه نوبل صلح وارد کاخ سفید شد؛ حرکتی هوشمندانه که مستقیماً بر حس مظلوم‌نمایی ترامپ در مورد نادیده‌گرفته‌شدنش در میان برندگان جایزه نوبل تأثیر گذاشت. ترامپ سال‌هاست مدعی است که باید برای تلاش‌هایش در امضای «توافق‌نامه‌های ابراهیم» میان اسرائیل و چند کشور عربی، نوبل صلح دریافت می‌کرد.

این توافق‌ها که در سال ۲۰۲۰ با هدایت جرد کوشنر ــ داماد و مشاور ارشد ترامپ ــ انجام شدند، شامل امارات، بحرین و مراکش بودند؛ اما ترامپ و کوشنر نتوانستند عربستان سعودی را که مهم‌ترین کشور عربی در این زمینه تلقی می‌شود، به امضای توافق عادی‌سازی با اسرائیل قانع کنند.

اما مشکل اصلی، بنیان متزلزل این توافق‌ها بود: توافق‌نامه‌هایی که با نادیده گرفتن واقعیت اشغال کرانه باختری و محاصره غزه توسط اسرائیل، تلاش داشتند مناقشه فلسطین را دور بزنند. دولت ترامپ با نگاه معاملاتی به سیاست، تصمیم گرفت فلسطینیان و مطالبات مشروع‌شان را به‌طور کامل کنار بگذارد و مستقیم به سراغ حکومت‌های استبدادی عربی برود؛ کشورهایی که به‌دنبال رسمی‌کردن روابط پنهانی پیشین خود با اسرائیل بودند.

در واقع، دولت ترامپ با فلسطینی‌ها همچون مالکان سرسختی برخورد کرد که از پذیرش معامله‌ای پرزرق‌وبرق ــ اما فاقد عدالت و حقوق واقعی ــ امتناع می‌کنند، در حالی که دیگران در حال بهره‌برداری از آن هستند.

اگر دونالد ترامپ واقعاً در پی دریافت جایزه نوبل صلح باشد، نخستین گام ضروری برای تحقق این هدف، پایان دادن به خونریزی در غزه است. اما واقعیت‌های سیاسی و عملکرد او خلاف این مسیر را نشان می‌دهد.

بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، اخیراً در اقدامی جنجالی، ترامپ را برای دریافت جایزه نوبل صلح به کمیته نوبل نروژ پیشنهاد کرده است. او در نامه‌ای به تاریخ اول ژوئیه، نوشته: «رئیس‌جمهور ترامپ تعهدی پایدار و استثنایی به صلح، امنیت و ثبات جهانی نشان داده است.»

نکته قابل‌تأمل اینکه تنها ۱۰ روز پیش از ارسال این نامه، ترامپ دستور حمله هوایی جنگنده‌های آمریکایی به تأسیسات هسته‌ای ایران را صادر کرده بود؛ اقدامی که به‌طور موقت آمریکا را وارد جنگی کرد که از اواسط ژوئن، با حملات گسترده اسرائیل به ده‌ها هدف در ایران آغاز شده بود.

در دیدار اخیر نتانیاهو و ترامپ در کاخ سفید، نخست‌وزیر اسرائیل با لحنی سرشار از تحسین و چاپلوسی، نامه نامزدی را به ترامپ تقدیم کرد و گفت:«می‌خواهم قدردانی و تحسین نه‌فقط مردم اسرائیل، بلکه تمام یهودیان را ابراز کنم. تو شایسته این جایزه‌ای.»ترامپ نیز که همواره علاقه زیادی به ستایش و تأیید دارد، با ابراز خوشحالی پاسخ داد:«واقعاً نمی‌دانستم. واو. خیلی ممنونم. این از طرف شما معنا و ارزش خاصی دارد.»

نتانیاهو در این دیدار به‌خوبی روی تمایل ترامپ برای ایفای نقش رهبر مقتدری که از موضع قدرت صلح را برقرار می‌کند، سرمایه‌گذاری کرد؛ رویکردی که مشاوران ترامپ نیز آن را تأیید می‌کنند. او همچنین تلاش کرد ترامپ را شریک پیروزی‌های نظامی اسرائیل علیه ایران و متحدان منطقه‌ای‌اش نشان دهد ــ جایگاهی که ترامپ به‌شدت به آن علاقه‌مند است و همیشه خود را از «بازنده‌ها» جدا می‌داند.

با این حال، واقعیت سیاسی روشن است: اگر ترامپ می‌خواهد به نوبل صلح نزدیک شود، باید از نفوذ گسترده آمریکا بر اسرائیل برای توقف جنگ در غزه استفاده کند. آمریکا میلیاردها دلار سلاح در اختیار اسرائیل قرار می‌دهد و حمایت‌های بی‌قید و شرطی در سازمان ملل و دیگر نهادهای بین‌المللی به آن ارائه می‌دهد. با این حال، ترامپ ــ همچون سلف خود جو بایدن ــ تا کنون از به‌کارگیری این اهرم فشار برای پایان دادن به جنگ خودداری کرده است. بایدن نیز با ارسال تسلیحات بی‌محدود به اسرائیل، در نهایت با بی‌توجهی و بی‌مهری نتانیاهو روبه‌رو شد.

ادعای دونالد ترامپ برای دریافت جایزه نوبل صلح در حالی مطرح می‌شود که دولت او همچنان در حال ارسال هزاران بمب مرگبار به اسرائیل است. بیش از ۳۵ هزار بمب آمریکایی مدل BLU-117، که با قدرت تخریب بالا به‌ویژه در مناطق مسکونی به‌کار می‌روند، از سوی دولت ترامپ در اختیار اسرائیل قرار گرفته‌اند. ارتش اسرائیل تنها در ماه نخست جنگ غزه، صدها بمب ۲ هزار پوندی از این نوع را بر سر غیرنظامیان فرو ریخت؛ بمبارانی به شدت و وسعتی که از زمان جنگ ویتنام بی‌سابقه توصیف شده است.

در کنار این واقعیت تلخ، ترامپ همچنان به تحقق رؤیای نوبل صلح از مسیر دیپلماسی با عربستان سعودی می‌اندیشد؛ توافقی که گسترش «توافق‌نامه‌های ابراهیم» به‌شمار می‌رود و دولت بایدن در پیشبرد آن ناکام مانده بود. اما محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان و از متحدان نزدیک ترامپ، صراحتاً اعلام کرده تا زمانی که اسرائیل به تشکیل دولت مستقل فلسطینی متعهد نشود، توافقی امضا نخواهد کرد. یکی از اصلی‌ترین موانع این مسیر خود نتانیاهو است. نخست‌وزیر اسرائیل در سخنانی در فوریه ۲۰۲۴ با افتخار گفت:«همه می‌دانند که من کسی بودم که دهه‌ها جلوی تشکیل دولت فلسطینی را گرفتم؛ دولتی که می‌توانست موجودیت ما را به خطر بیندازد.»

در همان زمانی که نتانیاهو در واشنگتن با نامه‌اش برای نامزدی ترامپ در جایزه نوبل، در حال چاپلوسی و تحکیم روابط شخصی بود، مقامات دیگر اسرائیلی به‌صراحت از طرح‌های تکان‌دهنده‌ای برای کوچ اجباری مردم غزه سخن می‌گفتند. یوآف گالانت، وزیر دفاع اسرائیل، پیشنهاد داده بود که فلسطینیان غزه در اردوگاهی در ویرانه‌های شهر رفح متمرکز شوند؛ طرحی که بسیاری آن را با اردوگاه‌های بازداشت مقایسه کرده‌اند.

به‌این‌ترتیب، در حالی‌که نتانیاهو برای جلب نظر ترامپ به تمجیدهای نمایشی متوسل شده، هم‌زمان متحدانش در حال طراحی فاز جدیدی از جنایات جنگی علیه مردم فلسطین هستند. رؤیای نوبل صلح در چنین شرایطی، بیش از هر زمان دیگری رنگ ریا و تناقض به خود گرفته است.