باید از همدلی شکل‌گرفته حول مفهوم وطن مراقبت کنیم

ازجمله نکات قابل توجه در پی جنگ تحمیلی اسرائیل علیه ایران، وحدت و انسجامی بود که حول محور مفهوم وطن شکل گرفت. این وحدت در حوزه‌های گوناگون ازجمله هنر به شکل‌های گوناگون بروز و ظهور پیدا کرد. همین امر موجب طرح این سوال شد که چگونه می‌توان انسجام شکل گرفته را حفظ و تقویت کرد و از دوگانگی‌ها و دودستگی‌های پیشین دوری جست؟

سیروس همتی، نمایشنامه‌نویس، کارگردان و بازیگر گفت: «به عقیده من دوگانگی‌ها از زمانی آغاز شد که خود مسئولین دچار دوگانگی شدند. از زمانی که وقتی دولتی اصولگرا یا اصلاح‌طلب بر سر کار آمد، مدیرانِ خود را تنها از میان اصولگرایان یا اصلاح‌طلبان انتخاب کرد. درواقع بسته به گرایشات سیاسی دولت‌ها در هر دوره، مدیریت امور در حوزه سینما، تئاتر، موسیقی، تجسمی و... به مدیرانی هم‌راستا با این گرایشات سپرده شد. این‌گونه شد که منِ نوعی به‌عنوان هنرمند، بسته به نوع نگاه و طرز فکرم، به تناوب، در دوره‌ای از امکان فعالیت برخوردار بودم و در دوره‌ای دیگر، نه. این خط‌کشی‌ها تا آن‌جا پررنگ شده است و به نظر غیرقابل تخطی می‌رسد که هنرمندان پیشاپیش می‌دانند درخواست‌شان برای دریافت مجوز تولید و نمایش هر اثری، در دوره‌ای به نتیجه می‌رسد و در دوره‌ای دیگر، نه. درواقع آنها می‌دانند که ارائه این درخواست، بسته به نوع نگاه و طرز تفکرشان، در دوره‌ای اثربخش است و در دوره‌ای دیگر نشان‌دهنده حماقت درخواست‌کننده. چراکه شما در یک دوره از دوستان و نزدیکان و مقربان دولت مستقر به شمار می‌آیید و در دوره‌ای دیگر از دشمنان خونی آن. این اتفاقی است که در تمام طول این سال‌ها به تناوب رخ داده است.»

اگر مطابق با انتظار عمومی پیش نرویم نمی‌توانیم به اتکای موج اول همدلی و وحدتِ شکل‌گرفته حول مفهوم وطن فارغ از نظام سیاسی، چشم‌انتظار موج‌های بعدی آن باشیم. به عقیده من، موج شکل‌گرفته نباید مورد سوءاستفاده قرار گیرد و این تصور را ایجاد کند که امری همیشگی است

او با بیان این که احساس می‌کند دوگانگی‌ها از زمانی آغاز شد که خودِ مسئولین دچار دوگانگی شدند و انتخاب‌ها براساس دو جهت مخالف اصولگرا و اصلاح‌طلب انجام شد، ادامه داد: «من احساس می‌کنم نزدیک به دو دهه و صادقانه‌تر، نزدیک به سه دهه است که میان مردم و مسئولین زاویه‌ای تند شکل گرفته است و ما فقط در مقاطع زمانی خاص است که اندک وحدت و انسجام ملی را شاهدیم. به عقیده من، سبب اصلی تمام این دوگانگی‌ها، سیاست‌گذاری‌های اشتباه است. آرزوی دست‌نیافتی من در تمام این سال‌ها این بوده است که اگر اصولگرا هستم یا اصلاح‌طلب،‌ای‌کاش از این شعور و درک سیاسی برخوردار باشم که جبهه مخالفم را به رسمیت بشناسم و بدانم که تنها با کمک یکدیگر است که می‌توانیم کار را پیش ببریم. این در حالی است که متاسفانه این اتفاق هرگز رخ نداده است و به عقیده من تقریبا و نه تحقیقا، تا همین اواخر نیز وضعیت به همین گونه بوده است.»

همتی با اشاره به این که این نگاه شاید بیش از حد واقع‌بینانه یا بدبینانه به نظر برسد، افزود: «من معتقدم موجی از همدلی در راستای تقویت وحدت و انسجام ملی که در پی جنگ تحمیلی اسرائیل علیه ایران، شاهد آن بودیم مختص همان مقطع زمانی بود. درواقع اگر خدایی نکرده باز هم چنین اتفاقی رخ دهد شاید دیگر نتوان چشم‌انتظار آن موج بود. چراکه برخلاف انتظار عمومی که صرف توان حداکثری برای اجتناب از وقوع دوباره وضعیتی است که تجربه کردیم، سخنانی از زبان برخی می‌شنویم که برخلافِ این است. سخنانی که به عقیده من نشان‌گر مشغولیت سخنوران آن به دامن زدنِ وضعیتی اضطراری است و به شخصه احساس خوبی از آنها نمی‌گیرم. درواقع معتقدم اگر مطابق با انتظار عمومی پیش نرویم نمی‌توانیم به اتکای موج اول همدلی و وحدتِ شکل‌گرفته حول مفهوم وطن فارغ از نظام سیاسی، چشم‌انتظار موج‌های بعدی آن باشیم. به عقیده من، موج شکل‌گرفته نباید مورد سوءاستفاده قرار گیرد و این تصور را ایجاد کند که امری همیشگی است.»