احتمالأ در چند روز آینده و حداکثر تا آخر شهریور تکلیف برجام مشخص می‌شود

به گزارش اصلاحات نیوز؛ یک کارشناس مسائل بین الملل درباره آخرین دور از مذاکرات هسته ای ایران می گوید: ایران و آمریکا هر دو از احیای برجام سود می برند، تا زمانی که هردو طرف فارغ از تحولات سیاسی داخلی چنین نگاهی دارند، برجام پایدار می ماند. شواهد نشان می دهد دستیابی به توافقی به نام برجام در دسترس است و احتمال این است که در چند روز آینده و حداکثر تا آخر شهریور تکلیف آن مشخص شود. اگر احیای آن از این مدت طولانی تر شود یعنی بعد انتخابات آمریکا، احیای آن سخت می شود. البته ایران شرط لازم نهایی شدن برجام را حل مسله پادمانی با آژانس اعلام کرده است. به نظر می رسد موضوع اساسی باقیمانده همین مسئله باشد.

پیام های رد وبدل شده در هفته های اخیر، نشان دهنده قریب الوقوع بودن توافق را می دهد

دکتر سیدعطا تقوی اصل، مولف و استاد جغرافیای سیاسی در پاسخ به این سوال که برخی معتقد هستند که این آخرین دور مذاکرات هسته ای ایران است و هر نتیجه ای که حاصل شود طرفین دیگر تمایلی به ادامه مذاکرات نخواهند داشت. برخی نیز معتقد هستند که مذاکرات ادامه دار است و در مقاطعی به توافق نزدیک یا دور می شوند. نظر شما در این مورد چیست و مذاکرات هسته ای ایران به کجا خواهد انجامید و هدف آمریکا و یا طرفین برای به نتیجه رسیدن یا نرسیدن مذاکرات چیست؟ اظهار داشت: من به نتیجه مذاکرات خوش بین هستم و نسبت به مذاکراتی که در جریان است، در گروه خوش بین ها قرار می گیرم. استنباط من این است که ما با طی یک زمان نسبتا طولانی در گذشته، اگر مسله غیرقابل پیش بینی اتفاق نیفتد، رویدادهای و پیام های رد وبدل شده در هفته های اخیر، نشان دهنده قریب الوقوع بودن توافق را می دهد. اگر چه آمریکایی ها موضوع گریز هسته ای برنامه اتمی ایران را مرتبا تکرار می کنند و از این سناریو مخالفان داخلی و منطقه خلیج فارس را فریب می دهند، ولی از دلایل واقعی تمایل آمریکا به احیای توافق،کمبود انرژی و تاثیرات آن بر روند تحولات سیاست داخلی آمریکاست. در مقابل ایران به دلیل تنگناهای که تحریم ها برای اقتصاد ایجاد کردند و اقتصاد ایران را از مزایای مالی و پولی اقتصاد ش با جهان محروم کردند، ایران تلاش می کند با استفاده از تجارب گذشته مذاکرات، به نتایج قابل پیش بینی تری برای کوتاه مدت و میان مدت دست یابد.

هزینه تجارت و اقتصاد ایران بابت تحریم زیاد شده است

وی افزود: هزینه تجارت و اقتصاد ایران بابت تحریم زیاد شده است بطوریکه به اعتقاد کارشناسان به بخاطر دور زدن تحریم ها هزینه هایی که بر اقتصاد ایران تحمیل شده تا ۳۰ درصد برآورد شده است که اگر این بند از اقتصاد ایران باز شود می توان نزدیک به ۳۰ درصد از هزینه هایی که امروز در صادرات و واردات به اقتصاد ما وارد می شود، از میان برداشت. این وضعیت به واسطه تحریم ها رخ می دهد. به عبارتی این ها به هزینه کشور اضافه می شود ولی با احیای برجام محدودیت ها و تبادلات اقتصادی و مالی و بانکی ما به وضعیت عادی و طبیعی با کشورهای دنیا بر می گردد و همچنین منابع بلوکه شده در کشورهای خارجی که در برآورد آن ها اعداد و ارقام مختلف بیان می شود که از ۴۰ میلیارد تا ۱۲۰ میلیارد تخمین زده می شود. آزاد شدن این منابع مهم است و می تواند بخشی از تنگناهای مالی داخلی را مرتفع کند. ولی موردی که بسیار مهم تر است این است که فرصت های نرمال و بین المللی را در اختیار اقتصاد ایران قرار دهد تا ایران بتواند روابطی اقتصادی با ثباتی را در میان کوتاه مدت و میان مدت با کشور های دنیا داشته باشد و بتواند به راحتی منافع مالی حاصل از این تجارت را برای رفاه مردم بکار گیرد. برای مثال، با عدم احیای برجام، ما با کره مبادلات تجاری داشتیم و در گذشته نفت فروختیم، اگر پول بلوکه شده آن را با تورم امروز مقایسه کنید ارزش این پول کم تر شده است.

ایران و آمریکا هر دو از احیای برجام سود می برند

وی تصریح کرد: در حقیقت برجام به ما کمک می کند که منابع خود را به روز بفروشیم و منابع درآمدی آن را نیز به روز دریافت کنیم، حتی بعضی از این کشورها اعلام می کنند که نه تنها سود پول بلوکه شده را پرداخت نمی کنند بلکه باید بابت نگهداری آن ها ایران هزینه پرداخت کند. اگر ما در آینده به برجام برگردیم چه اتفاقی برای برجام خواهد افتاد؟ این پیش بینی ها از یک طرف به کیفیت و کمیت نحوه ی اجرای توافق منوط است و از طرف دیگر به تحولات سیاسی داخل آمریکا مرتبط است. ایران و آمریکا هر دو از احیای برجام سود می برند، تا زمانی که هردو طرف فارغ از تحولات سیاسی داخلی چنین نگاهی دارند، برجام پایدار می ماند. شواهد نشان می دهد دستیابی به توافقی به نام برجام در دسترس است و احتمال این است که در چند روز آینده و حداکثر تا آخر شهریور تکلیف آن مشخص شود. اگر احیای آن از این مدت طولانی تر شود یعنی بعد انتخابات آمریکا، احیای آن سخت می شود. البته ایران شرط لازم نهایی شدن برجام را حل مسله پادمانی با آژانس اعلام کرده است. به نظر می رسد موضوع اساسی باقیمانده همین مسئله باشد.

آمریکا کاملا اسرائیل را در جریان مذاکرات قرار می دهد

دکتر تقوی اصل در خصوص اینکه واکنش کشور های منطقه چگونه خواهد بود برای مثال اسرائیل می تواند برجام یا توافقات هسته ای ایران را بپذیرد؟ گفت: بله چون دیدار های دیپلماتیک و قول و قرارهایی که کشورها با هم می گذارند در بخش غیر رسمی، غیر اعلامی و غیر نوشتاری و محرمانه از بخش دیداری و نمادین آن بسیار مهم تر است. حتما آمریکایی ها با اسرائیل قراری دارند و برای هر اقدامی که آمریکا در مقابل برجام نشان می دهد و یک قدم جلو می آیند، آمریکا با اسرائیلی ها هماهنگ می کنند. در این بین یک جنگ زرگری در افکار عمومی به راه بیاندازند. ولی واقعیت این است که با هم هماهنگ هستند. نمی گوییم که با هم مشکل و اختلاف نظر ندارند ولی آمریکا کاملا اسرائیل را در جریان مذاکرات قرار می دهد. فرضا اگر آمریکا بخواهد اقداماتی انجام دهد اگر اسرائیل موافق باشد یا نباشد حتما آمریکا اسرائیل را در جریان می گذارد. موافقت و عدم موافقت اسرائیل برای آمریکا یک بحث جداگانه است. بنابراین کلیه ای اقداماتی که آمریکا می خواهد انجام دهد با اسرائیل هماهنگ می کنند و ممکن است اسرائیل در مقابل بخشی از این حرکت ها مخالف باشند. موضوع دیگر این است که خود آمریکایی ها احتمالا به اسرائیلی ها خبر داده اند و می گویند که اگر امروز با توافق موافقت نکنید فردا باید با یک ایران هسته ای مواجه باشید. هرچند این موضوع در دکترین دفاعی ما جایگاهی ندارد.

اعلام بعضی از مخالفت های اسرائیل و اعلام آن در افکار عمومی، بیشتر یک جنگ زرگری بین این رژیم و خود آمریکا است

کشورهای عرب منطقه با احیای برجام کنار می آیند

وی ادامه داد: آن ها مرتب تکرار می کنند با ایران با برجام بهتر می توان کنار آمد یا ایرانی که مجهز به توانمندی اتمی است؟ یک نکته ی دیگر این است که  اعلام بعضی از مخالفت های اسرائیل و اعلام آن در افکار عمومی، بیشتر یک جنگ زرگری بین این رژیم و خود آمریکا است و من بعید می دانم که اصل کار و این که برجام باید احیا شود مورد اختلاف نظر آمریکا و اسرائیل باشد. حتما آن ها می‌گویند اگر ما این جا با ایران توافق نکنیم فردا با یک ایران هسته ای مواجه هستیم که کار کردن با آن سختتر خواهد شد. به همین خاطر اسرائیل با آمریکا برای برجام هماهنگ است. اگر حرفی هم در این زمینه بیان می شود بیشتر برای افکار عمومی داخل آمریکا و اسرائیل است که در حقیقت بتوانند با اعلام این شکلی موضوع، مخالفان داخلی خود را قانع کنند. کشورهای عرب منطقه که متحدان سنتی آمریکا هستند با احیای برجام کنار می آیند.

/شفقنا