محیط زیست
فجایع طبیعی و رویدادهای شدید آب و هوایی بیشتر خواهند شد
همزمان با برگزاری جدیدترین کنفرانس سازمان ملل در مورد تغییرات اقلیمی؛ روزنامه آمریکایی یو.اس.ای تودی در گزارشی هشداردهنده، رخدادهایی را که بر اساس گزارش تغییرات اقلیمی سازمان ملل در آیندهای نه چندان دور در زمینه محیط زیست به وقوع خواهند پیوست، مرور کرده است. اتفاقاتی که در میانشان مواردی چون غیرقابل برگشت بودن تغییرات، افزایش محسوس فجایع طبیعی و البته گرمتر شدن سالانه دما از همین الان هم قابل مشاهده و اثبات است.
به گزارش اصلاحات نیوز؛ گزارش یو.اس.ای تودی با اشاره به انتشار یک گزارش جهانی در مورد تغییرات آب و هوایی آغاز میشود- که تصویری وحشتناک برای آینده زمین ترسیم میکند.
این گزارش که توسط هیئت بین دولتی تغییرات اقلیمی سازمان ملل متحد منتشر شده، حکایت از این دارد که تغییرات آب و هوایی سالهای اخیر تا صدها و حتی هزاران سال دیگر تاثیراتی برگشتناپذیر به جای گذاشته است.
در این گزارش همچنین آمده که افزایش تبعات تغییرات اقلیمی از جمله رویدادهای شدید آب و هوایی و فجایع طبیعی در آینده نه چندان دور قطعی است- که البته همین حالا هم در نقاط مختلف جهان احساس میشود. و همچنین گفته شده که افزایش میانگین دمای جهانی که میتواند اثرات مخربی داشته باشد، ممکن است زودتر از حد انتظار رخ دهد و قابل مشاهده باشد.
این گزارش که توسط سازمان ملل متحد «کد قرمز» خورده- که به این معناست که برای بشریت خطرناک است؛ به صراحت بر این موضوع تاکید میکند که باعث و عامل تغییرات آب و هوایی، افزایش انتشار گازهای گلخانهای و البته گرمتر شدن هوای زمین انسانها هستند.
«کد قرمز خطرناک برای بشریت» به گزارشهای هشداردهنده اقلیمی داده میشود که در مورد تغییرات آب و هوایی هشدار جدی داده- و رویدادها و فجایع آب و هوایی به مراتب سختتر و وحشیتری را پیشبینی میکنند.
در ادامه گزارش یو.اس.ای تودی نگرانکنندهترین یافتههای گزارش آب و هوایی سازمان ملل ذکر شده است:
ممکن است خیلی زودتر از آنچه قبلاً پیشبینی میشد، شاهد افزایش ۱.۵ درجهای دمای هوا باشیم…
هلن مونتفورد کارشناس محیط زیست مؤسسه منابع جهانی میگوید که «یکی از چشمگیرترین موارد گزارش اقلیمی سازمان ملل این است که میگوید احتمالاً زمین یک دهه زودتر از آنچه هیئت بین دولتی تغییرات اقلیمی پیشبینی کرده بود، شاهد افزایش ۱.۵ درجهای دما خواهد بود».
گرم شدن ۱.۵ درجهای زمین باعث افزایش امواج گرمایی، طولانیتر شدن فصول گرم و کوتاهتر شدن فصول سرد خواهد شد.
به باور این گزارش؛ اگر این افزایش دما به ۲ درجه سانتیگراد برسد، گرمای هوا در اغلب مناطق جهان از آستانه تحمل انسان گذشته و به بحرانهای سلامتی و کشاورزی منجر خواهد شد.
در پنج سناریوی مختلفی که در زمینه سطوح مورد انتظار انتشار گازهای گلخانهای در این گزارش ارائه شده، گرمایش جهانی ۱.۵ درجه بهترین برآورد و پیشبینی ممکن برای افزایش دما در کوتاه مدت، از سال ۲۰۲۱ تا ۲۰۴۰ عنوان شده است.
حتی در خوشبینانهترین سناریوها درباره تخمین کمترین میزان انتشار آلایندهها و گازهای گلخانهای در این گزارش نیز گرمایش ۱.۵ درجهای در ۲۰ سال آینده تقریباً قطعی عنوان شده است. این در حالی است که طبق پیشبینیهای قبلی، انتظار چنین سطحی از گرم شدن به این زودی وجود نداشت و عملاً گمان میرفت که این میزان گرمایش در اواسط دهه ۲۰۵۰ اتفاق خواهد افتاد.
در توضیح بیشتر این موضوع باید گفت که در این گزارش پنج سناریوی مختلف درباره میزان افزایش دمای کره زمین در سالهای آینده قرن جاری در نظر گرفته شده- که حتی در خوشبینانهترین سناریوی ممکن نیز که بر اساس انتشار بسیار اندک گازهای گلخانهای تنظیم شده، تخمین زده شده که میانگین دما تا سال ۲۱۰۰ احتمالاً بین ۱ تا ۱.۸ درجه سانتیگراد افزایش خواهد یافت.
تغییرات آب و هوایی ناشی از فعالیتهای انسانی تقریباً در تمام مناطق جهان قابل مشاهده است!
مورد دیگری که در گزارش یو.اس.ای تودی ذکر شده، این است که تقریباً هیچ نقطهای از کره زمین از تاثیرات منفی تغییرات اقلیمی در امان نمانده. این یعنی که در بسیاری از حوادث و فجایع طبیعی و رخدادهای شدید آب و هوایی، از گرمای بیسابقه تا بارشهای شدید و سیل و البته خشکسالیهای مختلف رد پای تبعات تغییرات اقلیمی را میتوان دید.
از زمان آخرین ارزیابی هیئت بین دولتی تغییرات آب و هوایی به این سو شواهد تأثیر انسان بر رخدادهای آب و هوایی خاص به طور مستمر افزایش یافته است.
در این گزارش آمده که خشکسالی و موجهای شدید گرمایی در بیشتر نقاط جهان در قیاس با سال ۱۹۵۰ مکررتر و شدیدتر شده است. هیئت بین دولتی تغییرات آب و هوایی با «نهایت اطمینان» ادعا میکند که عامل اصلی رخدادهای شدید آب و هوایی تغییرات انسانساز اقلیمی است- و بدون تأثیر انسان، بسیار بعید بود شاهد وقوع شماری از حوادث و فجایع اقلیمی باشیم.
گزارش سازمان ملل همچنین حکایت از افزایش قابل ملاحظه بارندگیهای شدید در بیشتر مناطق دنیا دارد.
بر اساس دادههای این گزارش؛ سهم طوفانهایی نیز که به سطوح ویرانگر طوفانهای دسته ۳ تا ۵ میرسند، در ۴۰ سال گذشته احتمالاً افزایش یافته است. انسانها همچنین شانس وقوع رویدادهای شدید آب و هوایی مرکب، مانند خشکسالیهای همزمان با آتشسوزی و سیل را افزایش دادهاند.
فجایع طبیعی و رویدادهای شدید آب و هوایی بیشتر خواهند شد
این موضوع دیگری است که این گزارش به آن اشاره کرده است. در حقیقت در این گزارش به وجود یک رابطه مستقیم بین افزایش دما و رویدادهای شدید آب و هوایی اشاره شده است. این یعنی به ازای هر نیم درجه سانتیگراد افزایش میانگین دمای کره زمین، انتظار میرود افزایش واضحی در شدت و میزان امواج شدید گرمایی، بارشهای شدید و خشکسالی مشاهده شود.
به عنوان مثال موجهای گرمایی شدید که بدون تاثیر تغییرات اقلیمی انسانساز معمولاً هر ۱۰ سال یک بار رخ میدهند، در صورت افزایش ۱.۵ درجه سانتیگراد در میانگین دمای زمین هر چهار سال یک بار احتمال وقوع خواهند داشت.
اگر افزایش میانگین دما به ۲ درجه برسد، فجایع طبیعی و رخدادهای شدید آب و هوایی که هر ۱۰ سال یک بار رخ میدادند، در همان بازه ده ساله ممکن است پنج یا شش بار رخ دهند.
در سناریوی افزایش ۴ درجهای گرمایش نیز در همان بازه ده ساله نه بار، یا تقریباً هر سال یک بار شاهد وقوع یک موج شدید گرمایی خواهیم بود.
افزایش تدریجی دمای کره زمین به کاهش سطح یخهای قطب شمال و البته پوشش برف و یخ مناطق سردسیر دنیا منجر میشود.
بر اساس هر پنج سناریوی انتشار گازهای گلخانهای که این گزارش ارائه میکند، احتمالاً تا سال ۲۰۵۰ دریای قطب شمال در ماه سپتامبر بدون یخهای شناور خواهد بود.
بسیاری از تغییرات زمین تا قرنها و هزارهها برگشتناپذیرند
بر اساس این گزارش، در تعدادی از مناطق، انتشار گازهای گلخانهای خسارات جبرانناپذیری به بار آورده است و اثرات آن تا قرنها و حتی شاید هزارههای آینده باقی و محسوس بماند.
این گزارش همچنین حکایت از این میکند که تغییرات دما و البته اسیدی شدن اقیانوسها، ذوب شدن کوهها و یخچالهای قطبی و نیز افزایش سطح دریاها- بدون توجه به دخالت انسان- همگی در سالها و قرنهای آینده ادامه خواهند داشت.
در سالها و قرنهای آینده، حتی اگر افزایش دمای میانگین کره زمین در همان ۱.۵ درجه سالهای اخیر متوقف شود، انتظار میرود میانگین سطح آب دریاها بین ۲ تا ۳ متر افزایش یابد.
همچنین موضوع از دست رفتن یخهای گرینلند نیز مورد اشاره قرار گرفته و گفته شده که بیشتر یخهای این منطقه در طول قرن بیست و یکم قطعاً از دست خواهند رفت و این اتفاق بیشک باعث افزایش انتشار تجمعی خواهد شد.
در سطور پایانی نیز با اشاره به این که «انتظار میرود افزایش دمای جهانی و انتشار گازهای گلخانهای چرخههای طبیعی زمین را به شدت تحت تأثیر قرار دهند»؛ آمده که «با گرمتر شدن دمای هوا، چرخه اقلیمی به طور فزایندهای به سمت افراط و رخدادهای شدید بیشتر گرایش پیدا خواهد کرد».
این افراط در برخی مناطق به معنای فصول مرطوبتر، در برخی دیگر فصول خشکتر و در مناطقی دیگر هم فجایع طبیعی از نوعی متفاوتتر میتواند باشد.
/شفقنا