ایا فرش‌ها شناسنامه دارند؟/ نحوه دریافت شناسنامه فرش

شرکت دانش‌بنیان ایران گره به عنوان طراح اصلی شناسنامه فرش با همکاری مرکز ملی فرش، تصمیم دارند شرایط را برای استفاده  تولیدکنندگان، تجار و حتی دارندگان قالی‌ از این سند مالکیت فراهم کنند. البته باید به مشخصات این شناسنامه اشاره کرد.

ذکر کامل مشخصات فرش از جمله، نام تولیدکننده، بافنده، طراح، نقشه، محل بافت، تعداد گره‌ها، رجشمار، نوع رنگرزی، عکس فرش، قابلیت استعلام از سامانه‌ای که قرار است در اختیارمرکز ملی فرش قرار گیرد، وجود تراشه‌ای در شناسنامه و فرش که گذشته از ردیابی فرش، می‌تواند اطمینان کامل مشتریان را جلب کند.

این تراشه مبتنی بر فناوری RFID قابلیت ثبت کامل مشخصات فرش را دارد که هک کردن آن غیر ممکن است. یکیاز  تراشه‌ها داخل جلد شناسنامه قرار می‌گیرد که دستکاری آن غیرممکن است. تراشه دیگر نیز در حاشیه فرش پلمب می‌شود و گذشته از اینکه در شست‌وشو آسیبی نمی‌بیند،امکان بیرون آوردن آن وجود ندارد، زیرا دستکاری آن  برایانتقال به فرشی دیگر موجب تخریب آن می‌شود.

مالکیت فرش

اما موضوعی که برای دارندگان یا خواهان شناسنامه فرش بسیار مهم است بحث مالکیت فرش است. شناسنامه‌ای که در بطن خود سند مالکیت نیز دارد یعنی کسی که فرشی را می‌خرد و برایش شناسنامه صادر می‌شود مالکیت فرد نیز گذشته در سامانه ثبت و قابلیت استعلام دارد. این سند مالکیت قابلیت انتقال از شخصی به شخص دیگر را دارد و مادام‌العمر است.

در صورت وقوع هرگونه رخدادی از جمله سرقت قابلیت پیگیری و ردیابی دارد. در گذشته وقتی فرشی سرقت می‌شد به دلیل اینکه دستبافته‌ها سند یا شناسنامه و حتی سریالی نداشتند قابلیت ردیابی نداشتند ولی اکنون با شناسنامه‌دار شدن آن می‌توان همه مشخصات آن را به هر مرجعی برای پیگیری اعلام کرد.

زهرا شوندی، مدیر پروژه شناسنامه فرش شرکت ایران گره در این باره توضیحات بیشتری می‌دهد: «شناسنامه صادر شده از طرف مجموعه ایران گره دو قسمت اصلی دارد. قسمت اول آن تایید اصالت و هویت فرش دستباف بوده و قسمت دوم آن تایید مالکیت فرش دستباف است. از این رو عنوان شناسنامه و گواهی مالکیت فرش دستباف ایرانی برای آن برگزیده شده است.

از آنجا که فرش دستباف علاوه بر مصرفی بودن، کالایی سرمایه‌ای نیز محسوب می‌شود، وقتی شخصی یک فرش دستباف خریداری می‌کند یا در گذشته صاحب فرشی شده است، در هیچ سندی معتبر مالکیت او ثبت نمی‌شود. این یکی از مهمترین مشکلات اساسی در حوزه فرش دستباف است که در صورت سرقت، مالک اصلی و اولیه فرش نمی‌تواند مالکیت فرش را اثبات کند چون هیچ مدرکی مبتنی بر مالکیت فرش در دست ندارد.»

وی در ادامه می‌افزاید: «از این‌رو مجموعه ایران گره اولین پلتفرم اختصاصی ثبت فرش دستباف را برای تایید اصالت، هویت و همچنین مالکیت فرش طراحی و اجرا کرده و برای حل این مسائل و جلوگیری از هر گونه جعل و تقلب در خرید و فروش فرش دستباف ایرانی، امکان صدور شناسنامه و گواهی مالکیت فرش دستباف ایرانی را برای همه مالکان فرش دستباف فراهم کرده است.

برای ثبت مالکیت فرش دستباف در این پلتفرم، متقاضی موظف به ارائه اسناد و مدارک مربوط به مالکیت فرش اعم از تاییدیه تولید، تاییدیه مالکیت از طرف مرجع تایید کننده معتبر یا تکمیل فرم استشهاد نامه است که از طریق آن بتواند مالکیت خود را اظهار و اثبات کند.

 بعد از اظهارات مالک و ارائه اصل مدارک، متصدیان احراز مالکیتِ مجموعه ایران گره، با تحقیق و بررسی مراحل احراز مالکیت را طی کرده و گواهی مالکیت فرش را صادر می‌کند. اطلاعات ثبت شده مربوط به مالکیت فرش اعم از نام و کد ملی مالک، تاریخ تراکنش و کد تراکنش است.  بعد از ثبت مالکیت در پلتفرم ایران گره، تمامی داده‌ها در سرور مرکزی و همچنین سرور سامانه جامع صدور شناسنامه ثبت شده و به صورت همیشگی قابل استعلام است. لازم به ذکر است که در این پلتفرم امکان انتقال مالکیت از شخصی به شخص دیگر نیز به صورت نامحدود وجود دارد که این انتقال حتما باید توسط مالک نهایی طی فرآیندی با پشتیبانی مجموعه ایران گره انجام گیرد.