نفت و پتروشیمی
تقاضا برای نفت تا سال ۲۰۳۰ به اوج می‌رسد؟
رشد استفاده از خودروهای برقی و فعالیت اقتصادی کندتر در چین، اوپک را واداشته است از موضع خوش‌بینانه خود درباره نرخ رشد تقاضای جهانی برای نفت کوتاه بیاید و در ارزیابی‌های ماهانه خود بازنگری کند.
به گزارش اصلاحات نیوز به نقل از ایسنا، تقاضای چین برای سوخت جاده‌ای، امسال ضعیف شده، زیرا فروش خودروهای برقی در این کشور افزایش یافته و همزمان، فروش خودروهای دیزل رو به کاهش بوده است.
رشد استفاده از خودروهای برقی و همچنین گاز طبیعی مایع (ال‌ان‌جی) در حمل و نقل جاده‌ای در کنار رشد و فعالیت اقتصادی کندتر از حد انتظار، موجب شده تا رشد تقاضای چین برای نفت کمتر شود و به نوبه خود، پیش بینی‌هایی که در ابتدا از رشد تقاضای جهانی برای نفت در سال ۲۰۲۴ مطرح شده بود را دستخوش تغییر کرده است.
آژانس بین‌المللی انرژی (IEA) در گزارش «دورنمای انرژی جهان ۲۰۲۴» به این موضوع اشاره و اعلام کرد: افزایش استفاده از وسایل نقلیه برقی در چین، اوپک را در وضعیت بغرنجی قرار داده است.
در واقع، اوپک همین هفته گذشته، پیش‌بینی خود از رشد تقاضای جهانی برای نفت در سال ۲۰۲۴ را برای سومین ماه متوالی، بازبینی کرد و با اشاره به داده‌ها از مصرف واقعی و پیش‌بینی تقاضای کمتر در بعضی از مناطق از جمله چین، ارزیابی پایین‌تری ارائه کرد.
هنگامی که داده‌های واقعی درباره میزان مصرف، در اواسط سال قابل دسترس شد، اوپک که متشکل از بزرگترین تولیدکنندگان نفت خاورمیانه است، ارزیابی خود از رشد تقاضای چین برای نفت را اصلاح کرد. از ماه اوت، هر گزارش ماهانه‌ای که اوپک منتشر کرده است، به این موضوع اشاره کرده که ارزیابی‌اش از رشد تقاضای چین، بیش از حد خوش‌بینانه بوده است.
اقتصاد چین طی یک سال گذشته، دچار ضعف شده و رشد آن پایین‌تر از حد مطلوب بوده است. بحران املاک به فعالیت ساخت و ساز و استفاده از دیزل، لطمه زده است و همزمان، افزایش فروش خودروهای برقی و کامیون‌های ال‌ان‌جی، مانع بخشی از رشد تقاضا برای بنزین و دیزل شده است. مصرف دیزل حتی در بعضی از ماه‌های امسال در مقایسه با مدت مشابه سال ۲۰۲۳، کاهش یافته است.
اوپک همچنان نسبت به دورنمای تقاضای جهانی برای نفت در بلندمدت، خوش‌بین است و انتظار دارد هند به زودی جای چین را به عنوان پیشران کلیدی رشد مصرف بگیرد و نفت و گاز بیشتری برای خارج کردن حدود یک میلیارد نفر از فقر انرژی، لازم است.
این گروه برخلاف آژانس بین‌المللی انرژی که می‌گوید تقاضا برای نفت، گاز طبیعی و زغال‌سنگ به زودی و در همین دهه به اوج خواهد رسید، اوج تقاضا برای نفت را در افق نمی‌بیند.
اوپک چندین بار از آژانس بین‌المللی انرژی برای پیش‌بینی‌های «خطرناک» از اوج‌گیری تقاضا برای نفت تا سال ۲۰۳۰ انتقاد کرده و گفته است چنین پیش‌بینی‌هایی، به نوسان انرژی در مقیاس کم‌سابقه دامن خواهد زد.
با وجود دیدگاه بلندمدت خوش بینانه، اوپک دورنمای کوتاه مدت از تقاضای چین را بازبینی نزولی کرده است. این گروه، در جدیدترین گزارش ماهانه‌اش، برآوردش از رشد تقاضای چین را کمتر کرد که بزرگترین بازبینی نزولی رشد تقاضای جهانی برای نفت در سال ۲۰۲۴ بود. اوپک اکنون پیش‌بینی می‌کند تقاضای چین برای نفت در سال ۲۰۲۴، به میزان ۵۸۰ هزار بشکه در روز رشد می‌کند که کمتر از رقم ۶۵۰ هزار بشکه در روز پیش‌بینی شده در گزارش سپتامبر است.
در گزارش اوپک آمده است: رشد سالانه تقاضای چین در اوت نسبت به ژوئیه آهسته شد و به ۸۳ هزار بشکه در روز رسید و این افزایش تحت تاثیر نیاز قوی به خوراک پتروشیمی بود. مصرف دیزل تحت تاثیر کندی فعالیت اقتصادی و استفاده از ال‌ان‌جی در کامیون‌های سنگین، همچنان رو به کاهش است.
هر چند اوپک، تصدیق می‌کند که نیاز به تغییر ساختاری در تقاضا برای سوخت جاده‌ای در چین است اما از این برآورد که «تقاضای جهانی برای نفت همچنان در حال رشد است و اوج تقاضا برای نفت در افق مشاهده نمی‌شود»، عقب نشینی نکرده است.
تقاضا برای نفت تا سال ۲۰۳۰ به اوج می‌رسد؟
در مقابل، آژانس بین‌المللی انرژی در گزارش سالانه «دورنمای انرژی جهان ۲۰۲۴»، نه تنها، به اوج رسیدن تقاضا برای نفت تا سال ۲۰۳۰ را پیش‌بینی کرده است، بلکه اعلام کرده که رشد استفاده از وسایل نقلیه برقی به خصوص در چین، تولیدکنندگان نفت را در مخمصه انداخته است.
تحت سناریوی سیاست‌های تاکید شده این آژانس که سناریوی پایه آن است، کاهش رشد تقاضای جهان برای نفت، مالکان بزرگ منابع را در تنگنا قرار دهد، زیرا آنها را با مازاد عرضه قابل‌توجهی مواجه می‌کند.
آژانس بین‌المللی انرژی اعلام کرد چین، موتور رشد بازار نفت در دهه‌های اخیر بوده، اما این موتور اکنون به پیشران رشد تقاضا برای برق تبدیل شده است.
به گفته تحلیلگران، تقاضای چین برای دیزل احتمالا به اوج خود رسیده، زیرا استفاده از ال‌ان‌جی به عنوان سوخت در خودروهای سنگین در ماه‌های اخیر افزایش یافته است.
شرکت وود مکنزی در گزارشی در ژوئیه نوشت: بحران بخش املاک و افزایش استفاده از ال‌ان‌جی در حمل و نقل، بر تقاضای دیزل چین تاثیر گذاشته و چشم‌انداز رشد تقاضا برای نفت در بزرگترین واردکننده نفت جهان را کاهش داده است. فروش کامیون‌های سنگین با سوخت ال‌ان‌جی در چین، از کمتر از ۱۰ درصد از بازار، به ۳۰ درصد در ماه‌های آخر سال ۲۰۲۳ افزایش یافت که منجر به حذف بیش از هشت درصد از تقاضا برای دیزل در این کشور شده است.
طبق گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا، حذف بخشی از تقاضا برای سوخت به همراه فعالیت‌های اقتصادی ضعیف‌تر، به کاهش تقاضا برای دیزل در چین منتهی شده است.
بعلاوه، فروش خودروهای برقی چین در حال حاضر برای سه ماه متوالی بالاتر از رجیستر خودروهای معمولی بوده است. جدیدترین داده‌های چین در هفته گذشته نشان داد فروش خودروهای برقی و دوگانه سوز در سپتامبر، نسبت به سال گذشته ۵۰.۹ درصد افزایش یافت و سهم ۵۲.۸ درصدی از کل فروش را به خود اختصاص داد.
تحلیلگران و شرکت‌های بزرگ بازرگانی نفت، تغییر ساختاری در تقاضای چین برای سوخت جاده‌ای را تایید می‌کنند.
به گفته راسل هاردی، مدیرعامل شرکت بازرگانی «گروه ویتول»، سوئیچ چین به خودروهای برقی، باعث خواهد شد که تقاضای داخلی برای بنزین امسال یا سال آینده به اوج خود برسد.
خودروهای برقی و گازسوز، ممکن است تقاضای بنزین و گازوئیل را در چین کاهش دهند، اما مصرف مواد پتروشیمی و سوخت جت سال‌ها روند افزایشی خواهد داشت.
بر اساس گزارش اویل پرایس، دهه‌ها نفوذ چین به‌عنوان پیشران اصلی رشد تقاضای جهانی برای نفت ممکن است به پایان رسیده باشد، اما مراکز تقاضای جدید در بازارهای نوظهور به خصوص در هند، تقاضای جهانی برای نفت را بالاتر می‌برند.
