آیا فاجعه معدن طبس در صنعت نفت تکرار می‌شود؟

به گزارش اصلاحات نیوز به نقل از انرژی‌پرس، حادثه نشت گاز متان در معدن طبس و فاجعه مرگ ۵۰ کارگر در یک روز، بار دیگر هشدار ایمنی در محیط‌های کاری پرخطری همچون صنعت نفت را به صدا درآورد.

مثل پالایشگاه‌هایی که هر سال در نقاط مختلف ایران میزبان حادثه‌ای جدید می‌شوند. از نشت گاز ازت در پتروشیمی جم که منجر به مرگ دو کارگر شد تا آتش‌سوزی در پارس جنوبی که سه کشته به همراه داشت.

نوسانات برق، نشت گازهای سمی، سقوط، نشت نفت و انفجار از جمله مهم‌ترین و پرتکرارترین سوانحی محسوب می‌شوند که در این صنعت خسارت جانی و مالی به همراه دارند.

بسیاری از کارشناسان معتقدند که یکی از اصلی‌ترین ریشه‌های بروز این حوادث، بی‌توجهی به ایمنی در و سازوکار این مشاغل است؛ گویا که ایمنی فصل فراموش شده صنعت عظیم کشور باشد.

در واقع نسخه جبرانی مدیران و سرمایه‌گذاران در مقابل بحران تحریم، استفاده از مواد اولیه، تجهیزات و ماشین‌آلات با کیفیت پایین‌تری بوده است که یا قیمت‌های ارزان‌تری دارند و یا اینکه با ایران هنوز کار می‌کنند؛ همچون محصولات چینی.

استفاده از این تجهیزات همانا و ریسک مواجهه با خطرات و حوادث ناشی از تجهیزات کم‌کیفیت هم همان. شبیه به حادثه معدن طبس. موضوعی که مهرداد عباد، عضو کمیسیون انرژی اتاق تهران به آن اشاره می‌کند: «موضوع تحریم به مثابه بحرانی است که در بخش‌های مختلف صنعت ایران از جمله نفت اثر گذاشته است. در واقع در شرایطی که مدیران کشور نتوانسته‌اند بحران تحریم را حل کنند برای تامین نیازمندی‌ها یا سراغ کشورهایی رفتند که هنوز با ما کار می‌کنند و یا آن‌هایی که قیمت ارزان‌تری دارند. نتیجه این شده است که در نبود مواد اولیه و تجهیزات با کیفیت بالا و حرفه‌ای، محصولات با کیفیت پایین وارد این صنعت شده‌اند و در نتیجه هر چند وقت یک بار شاهد حادثه‌ای جدید هستیم که مستقیما به همین دلیل و به خاطر بی‌توجهی به ایمنی ایجاد می‌شود.»

فرآیند استخراج، حمل‌و‌نقل، فرآوری و پالایش نفت و گاز، روندی پیچیده و برای کارگران و دارایی‌‌های موجود در صنعت نفت ایران به شدت خطرناک است. پالایشگاه ها تجهیزات حفاظت آتش گسترده ای را نصب می کنند که شامل سیستم های آب آتش نشانی، سیستم های فوم اطفاء حریق، کپسول های آتش نشانی و اعلام حریق می شود. در حالی که بسیاری از پالایشگاه ها نیروها و تجهیزات آتش نشانی خود را در محل کار می کنند، هماهنگی با امدادگران ایمنی محلی نیز مهم است. گاهی اوقات، پالایشگاه ها این فرصت را دارند که با به اشتراک گذاشتن دانش، تخصص، و قابلیت های آتش نشانی با جوامع محلی خود، به جوامع خود کمک کنند.

API 8همچنین با NFPA برای توسعه کدهای آتش شریک است و اسناد ۸API در اسناد NFPA ذکر شده است. در حال حاضر، نزدیک به ۱۰۰ استاندارد API، اقدامات توصیه شده و سایر اسناد در کدهای NFPA ذکر شده است.در ایران حریق در پالایشگاها دارای صدمات و هزینه های زیادی بوده است که در صورت پیشگیری مناسب ( نصب تجهیزات اطفا و اعلام حریق ) جلوی حادثه گرفته می شد.

به عنوان مثال:

انفجارهای خوزستان

در ۴ ژوئیه ۹۹ انفجاری در نیروگاه شهید مدحج زرگان در شهر اهواز رخ داد. در همین حال ۷۰ نفر بر اثر نشت گاز کلر در مرکز پتروشیمی کارون در شهرستان ماهشهر، در نزدیکی اهواز زخمی شدند

انفجار کارخانه پتروشیمی ماهشهر

در ۱۲ ژوئیه سال ۹۹ انفجاری در کارخانه پتروشیمی تندگویان در جنوب غربی ایران رخ داد، مقامات ایرانی گفتند که این انفجار به دلیل هوای گرم رخ داده‌است

انفجار مشهد

در ۱۳ ژوئیه سال ۱۴۰۰ یک انفجار در یک مجتمع صنعتی در نزدیکی شمال شرقی شهر مشهد رخ داد. رسانه‌های دولتی ایران اعلام کردند که این انفجار هنگامی رخ داد که یک مخزن ذخیره میعانات گازی منفجر شد

انفجار در پالایشگاه تهران

۱۴ خرداد ۹۸ به علت نشت بنزین آتش گرفت و یک نفر فوت کرد

از همین رو گفته می‌شود برای کاهش خطرات جانی، اموال یا محیط زیست، شرکت‌های نفت و گاز از شیوه‌های ایمنی اجباری پیروی می‌کنند. از سیستم پایش آتش و گاز موسوم به F&G تا سیستم‌‌های تشخیص گاز قابل حمل و ثابت و سیستم‌‌های تشخیص شعله. پالایشگاه‌ها، تجهیزات موجود در آن و جان نیروی انسانی، سرمایه‌های مهم صنعت نفت و در نگاهی کلان‌تر، سرمایه‌های کشور هستند و در نتیجه محافظت از آن‌ها، محافظت از داشته‌های این سرزمین است.

اگر ارزش تأسیسات نفتی در حال بهره‌برداری را فقط ۷۰۰ میلیارد دلار در نظر بگیریم که شاید بیشتر از این رقم نیز باشد، یکی از وظایف اصلی مدیران بالادستی نفتی کشور، سرویس و نگهداری درست از تأسیسات، بهره‌برداری صحیح به منظور تولید بیشتر، حفظ سهمیه بازار و حفاظت از این تأسیسات در قالب پیشگیری های ایمنی و حفاظت در مقابل حوادث است.